Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

dialekt ludowy

Hasło w cytatach: dialekty ludowe, djalekty ludowe
Język: polski
Geneza: gr. diálektos 'mowa, język, dialekt'
Dział: Dialektologia (współcześnie)
EJO 1999, 118 Definicja współczesna

Dialekt (narzecze). Odmiana jęz. ogólnonarodowego, używana na określonym jego obszarze przez ludność wiejską, wyróżniająca się swoistymi cechami, przede wszystkim fonetycznymi i leksykalnymi. Termin ten używany jest niekiedy jako synonim gwary.

Cytaty

Wezmijmy np. Francję, ukochaną, kraj ich składa się z mieszkańców dziesięciu narodowości różnych, mową i obyczajami, i 30 narzeczami po prowincjach, a jednak Francuzi nazywają ich braćmi Francuzami, i uczą się djalektów innych ludowych, osobliwie urzędnicy, wojskowi i kupcy przebywający w owych prowincjach.

Z tego powodu niezbędny jest jeszcze rzut oka na stosunek w różnych częściach Polski dialektów ludowych do dialektu kulturalnego.

Dialekty ludowe są tu konserwatywniejsze [...].

§ 28. Suf. -ija występuje w formie ściągniętej: bracia, księża, święcia, znane z zabytków staropolskich, jako zbiorowe, utworzone od rzeczowników. Ten typ dziś zachowuje się jeszcze dość obficie w dialektach ludowych: Karłowicz (Pr. Fil. V, 148—9) wylicza następujące: adukacia — 'adwokaci', bagnięcia, biskupia, arcybiskupia, czarcia, francia [...].