terminów gramatycznych online
zaimek
Geneza: łac. pronomen
Zaimek. Klasa wyrażeń uznawanych wprawdzie za odrębną część mowy, ale z zastrzeżeniem, ze jest to część mowy wyróżniana na podstawie innych kryteriów niż rzeczownik, przymiotnik, czasownik czy przysłówek
Cytaty
Części mowy nazywają się po polsku i po łacinie, jak następuje:
Iwsza: Wykrzyknik (Interjectio), np. ach! [...]
IVty: Zaimek (Pronomen), np. ja, ty, on, my, wy, oni, i t. d.
Wyrazy do 5tej części mowy należące dlatego nazywają się Zaimkami, że zastępują miejsca imion; każdy człowiek, zamiast swego imienia i nazwiska, powiada: Ja.
Przyrostek że ma postać spójnika że, np. wiem ŻE tak jest; przyrostki to, ci, mają postać zaimków, np. TO, co mówisz; winienem CI (zamiast tobie); lecz znaczenie ich wcale jest odmienne.
Zaimek on, gdy się tak skraca w niektórych przypadkach, że, nie stanowiąc syllaby, przyłącza się w wymawianiu do przyimków do, po, przez, nad, słusznie także i w pisaniu jak jeden z niemi wyraz łączyć się powinien: doń, poń, przezeń, nadeń.
Mowa ludzka składa się z wyrazów. Wyrazy dzielą się na części mowy, a te są odmienne i nieodmienne. Odmienne 1. Rzeczownik [...] 2. Przymiotnik [....] 3. Zaimek [...] 4. Liczbownik [...] 5. Słowo [...] Imiosłów [...] 7. Przysłówek odmienny: pięknie, piękniej, najpiękniej, nieodmienny: nader, jeszcze, zgoła, Nieodmienne 8. Przyimek [...] 9. Spojnik [...], 10. Wykrzyknik.
Podział Zaimków. Zaimek (Str. 6.) zastępuje miejsce rzeczownika lub przymiotnika, i jest albo rzeczowny albo przymiotny. Zaimki różne mają znaczenie, różnie się nazywają i dzielą. 1. Zaimki osobowe. [...] 2. Zaimki dzierżawcze. [...] 3. Zaimki ukazujące. [...] 4. Zaimki względne. [...] 5. Zaimki nieoznaczające.
Język polski ma dziesięć części mowy: Rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek, słowo, imiesłów, przyimek, przysłówek, spójnik, wykrzyknik.
Zaimek jest to wyraz, który się kładzie zamiast rzeczownika.
Zaimki dzielą się na osobowe, posiadawcze, odnośne, wskazujące, pytające, łączące i nieoznaczone.
Zaimek jest to część mowy odmienna, która używa się zamiast rzeczownika, (imienia) albo też służy do jego określenia: Mama twoja była w domu, [...] jéj nie zastałam. [...] Zaimek podług rozmaitego swego znaczenia bywa: osobisty, zwrotny, dzierżawczy, ukazujący, pytający, względny i ogólny.
Zaimki odmieniają się przez: rodzaje, liczby, osoby, przypadki.
Zajimki zastępujące imiona i nazwy istot wszelkich tychże żywotnych, i nieżywotnych.
Prawidła przypadkowania zajimków wszystkich. Prawidłowe najprzód.
Uważać na rodzaje rzeczowników, dla których, jedynie służy ten zajimek, jeżeli kiedy wątpliwość zachodzi co do rodzajów użyć zaraz ten ta to.
Cechy przedmiotów oznaczają: Przymiotniki. dobry, biały, czysty... a oznaczają dokładnie. Jeżeli jednak przymiotniki nie oznaczają cech dokładnie np. taki, owaki, jaki? jakiś - nazywają się zaimkami. Oznaczające zaś liczbę lub porządek przedmiotów - liczebnikami.
Zaimki. Zostały przydzielone po części do rzeczowników, przymiotników i przysłówków. (Szober). Odpowiednio do tego rozróżniamy zaimki: 1. rzeczowne (ja, ty, on, ten, coś, nic...), 2. przymiotne (taki, owaki, jaki? jakiś...), 3. przysłowne (zob. przysłówki zaimkowe).