terminów gramatycznych online
zaimek
Geneza: łac. pronomen
Zaimek. Klasa wyrażeń uznawanych wprawdzie za odrębną część mowy, ale z zastrzeżeniem, ze jest to część mowy wyróżniana na podstawie innych kryteriów niż rzeczownik, przymiotnik, czasownik czy przysłówek
Cytaty
Mowa dzieli się na ośm części. I. Imie, po Łacinie Nomen [...] II. Zaimek, Pronomen, co się kładzie za imie, jako: On to uczynił, zamiast co by się miało wymienić imie tego, kto uczynił, np. Piotr, Paweł, lub insze. III. Słowo, Verbum [...] IV. Uczestnictwo, Participium [...] V. Przysłowie, Adverbium [...] VI. Łączenie, Conjunctio [...] VII. Przekładanie, Praepositio [...] VIII. Interiekcya, Interjectio.
Osob, ktore sie Zaimkami wyrażają, jest trzy: Pierwsza ktora mowi, a ta się wyraża Zaimkiem Ja, my. Druga, do ktorej się mowi, à ta się wyraża zaimkiem ty, wy. Trzecia o ktorej się mowi, a ta się wyraża zaimkiem On, oni; i innemi tak Zaimkami, jako imionami.
Wszystkie Rossyjskie rzeczenia dzielą się na ośm części, i do nich się odnoszą, które są: Imie (Nomen), Zaimek (Pronomen), Słowo (Verbum) Uczesnictwo (Participium), Przysłowie (Adverbium), Przekładanie (Praepositio), Łączenie (Coniunctio), Międzymiot (Interiectio).
Zaimków w Rossyjskim języku jest dziewietnaście.
Zaimki mają Rodzaje, Liczby, Osoby, Spadki, i Skłonienia.
Wszystkie wyrazy, składające mowę polską, dzielą się na dwa główne szeregi: piérwszy wyrazów odmiennych, drugi wyrazów nieodmiennych; a każdy szereg podziela się na cztéry części, z których każda ma własne nazwisko. Te nazwiska są następujące: w szeregu wyrazów odmiennych: 1) Imie, 2) Zaimek, 3) Słowo, 4) Imiesłów; w szeregu wyrazów nieodmiennych: 5) Przyimek, 6) Przysłówek, 7) Spójnik, 8) Wykrzyknik.
Zaimki nie tylko na to są potrzebne, aby zastępowały miejsce imion, ale nadto, mają tylko sobie właściwe znaczenie, do zrozumiałości mowy potrzebne, którego żadne imie wyrazić nie może.
Zaimki od różnego swego znaczenia dzielą się na 1) osobiste, 2) dzierżawcze, 3) ukazujące, 4) pytające, 5) odpowiadające, 6) względne.
Główne warunki Szykowania wyrazów są: aby przymiotniki, imiesłowy, zaimki, słowa, nie zbyt odległe były od swoich rzeczowników [...]; nareszcie, aby wyrazy rządzone od rządzących, słowa od spójników, imiona rzeczowne od przyimków i t.p. nie były zbyt oddalone.
Język polski ma dziesięć części mowy: Rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek, słowo, imiesłów, przyimek, przysłówek, spójnik, wykrzyknik.
Zaimek jest to wyraz, który się kładzie zamiast rzeczownika.
Zaimki dzielą się na osobowe, posiadawcze, odnośne, wskazujące, pytające, łączące i nieoznaczone.
Tak zwany zaimek razem z imieniem usuwa się. Pomocnik albo pomocnian byłby może stosownejszy, zamianek pierwszeństwo z przyczyny większego podobieństwa z antecessorem, którego spycha, a wyraża zastępstwo miana.
Zamianek .... Zaimek, (pronomen).
Wyrazy, używane w mowie zamiast imienia osoby lub rzeczy, nazywamy zaimkami, np. ja, ty, kto, on, i.t.d. Jako wyrazy, zastępujące imiona, mają one także rodzaje, liczby i odmianę deklinacyjną.
§ 140. Zaimek ji , ja, je w mianowniku liczby pojed. i mnogiej już w staropolskim wyszedł z użycia.