terminów gramatycznych online
liczebnik
Liczebnik. Wyraz o funkcji wskaźnika ilości (liczby) przedmiotów, kolejnego miejsca w zbiorze przedmiotów.
Cytaty
Nazwa: Liczeb-nik od Przymiotnika liczebn-y niby mieści w sobie pomysł możności być policzonym; dla tego słowo liczbow-e właściwéj Liczbow-ni-kiem nazywać.
Liczebnik, czyli imię liczebne, jest nazwisko ilości, czyli mnogości, albo zbioru rzeczy, np. jeden człowiek, dwa konie, trzy stoły i t. d.
Liczebnik czyli imię liczebne jest nazwisko ilości czyli mnogości, albo zbioru rzeczy zmysłowych, lub umysłowych, żyjących, lub nieżyjących i t. d.; także rozmaitych stósunków i względów zachodzących w myśli ludzkiéj, np. dwaj mężowie, trzy gruszki.
Liczebniki [...] odmieniają się przez rodzaje, liczby i przypadki.
Liczebniki, inaczej liczbowniki, wyrażają bądź ilość czyli liczbę przedmiotów, jak: "jeden" tydzień, dwa dni, dwie godziny, trzy domy, dziesięć korcy, czterdzieści tomów, i t. p. i te nazywamy liczebnikami głównem; bądź porządek, według którego przedmioty po sobie następują; np. pierwszy tydzień, drugi dzień, druga godzina, trzeci dom, dwudziesta wiosna, setna rocznica, i t. p., i te noszą nazwę liczebników porządkowych.
Liczebnik jeden, jedna, jedno ma odmianę podług deklinacji zaimkowej.
W języku portugalskim rozróżnia się dziesięć części mowy (partes do discurso):
1.rzeczowniki — substantivos, [...]
5.liczebniki — nomes numeraes [...].
Liczebniki porządkowe i ilościowe (główne, ułamkowe, zbiorowe, wielorakie, mnożne) oznaczone i nieoznaczone.
Cechy przedmiotów oznaczają: Przymiotniki. dobry, biały, czysty... a oznaczają dokładnie. Jeżeli jednak przymiotniki nie oznaczają cech dokładnie np. taki, owaki, jaki? jakiś - nazywają się zaimkami. Oznaczające zaś liczbę lub porządek przedmiotów - liczebnikami.
Liczebniki. Zaliczono do rzeczowników (tysiąc, sto, itd.) i do przymiotników (pierwszy, setny...). (Szober). Ze względu na znaczenie dzielimy liczebniki na: 1. porządkowe (pierwszy, wtóry, setny...), 2. ilościowe, z pośród których wyróżniamy [...], 3. oznaczone (dziesięć, ośmnaście...), 4. nieoznaczone (mało, wiele, kilka...).
Przymiotniki określające dzielą się na:
1) Przedimkowe (articulares), [...].
7) Liczebniki (numeraes), o których mowa w następnej lekcji.
Liczebniki (numeraes).
Są to słowa, któremi oznaczamy liczbę osób lub rzeczy. Dzielą się w portugalskim języku na: Główne (cardinaes):
um, uma - jeden, no, na
dois, duas - dwaj, dwa, dwie
★Liczebniki (numeralia) ★oznaczone i ★nieoznaczone: a) ★porządkowe (ordinalia), b) ★ilościowe: 1) ★główne (cardinalia), 2) ★ułamkowe, 3) ★zbiorowe, 4) ★mnożne, 5) ★wielorakie.
II. Wyrazy jako całości ze względu na znaczenie (części mowy):
A. Wyrazy ★samodzielne: 1. imiona (nomina): a) ★rzeczownik (substantivum), b) ★przymiotnik (adiectivum), c) ★liczebnik (numerale).