Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

nauka o zdaniu

Hasło w cytatach: nauka o zdaniach
Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)

Cytaty

Nauka o zdaniach nazywa się składnią (syntaxis), albowiem podaje zasady, według których ze słów zdania się składają. W niéj to rozprawy się toczą, jakiego składu są zdania, jak się przeobrażają, i w jaki porządek słowa i zdania zestawiamy.

Naukę o zdaniu pojedyńczém i złożoném opracowałem według zasad gramatyków nowszych, tak jednakże, iż od zasad przechodząc do szczegółów, własnym poszedłem torem [...].

[…] W układzie méj gramatyki nie poszedłem ślep za żadnym z dopiéro pomienionych gramatyków, bo oni wyczerpują nasamprzód naukę o zdaniu, a potém przechodzą do etymologii […].

§. 5. Gramatyka całkowita obejmuje następujące główne działy nauki języka: 1, Głosownią [...]; 2, Morfologią czyli Flexyą; 3, Etymologią [...]; 4, Naukę o Partykułach; 5, Składnią czyli naukę o zdaniu, na które się pojedyncze formy wyrazów i partykuły składają, żeby każdorazową myśl naszę w słowa przyobléc. Dodatkowo uzupełnia to wszystko jeszcze 6, Ortografia.

Ten dział gramatyki, którego przedmiotem jest nauka o zdaniu, nazywa się SKŁADNIĄ (Syntaxis).

Oto są części mowy naszej! Obeznaliśmy się po trosze z ich znaczeniem i użyciem. Możemy więc teraz wró­cić do nauki o Zdaniu, którąśmy przerwali właśnie wykładem owych części mowy.

Na tem nie koń­czy się jednakże nauka o zdaniu.

Składnia (nauka o zdaniu).

Składnia. (Nauka o zdaniu).

Składnia (nauka o zdaniu).