terminów gramatycznych online
samogłoska głoska
Geneza: od łac. vocales
Samogłoski. Głoski, dla których jedynym źródłem dźwięku są (quasi-)periodyczne drgania wiązadeł głosowych: wobec braku przeszkody w jamach nasady przy wymawianiu samogłosek ma miejsce względnie swobodny przepływ przez kanał głosowy wprawionego w drgania strumienia powietrza. Samogłoska jest więc zmodulowanym przez układ rezonatorów nasady tonem krtaniowym.
Cytaty
Samogłoski brzmią same jedne bez żadnych spółgłosek. Jest ich w polskim Języku 10, to iest: a ą e ę i j o ó u y.
O dobrej wymowie niektórych głosek. Co się tyczy samogłosek.
Przeszły [imiesłów] formuje się zawsze z trzeciej osoby l.p. czasu przeszłego, trybu oznajm. a to tym sposobem: Jeżeli po ł stoi samogłoska, w tedy zamienia się ł na wszy, np. znał, znawszy; mówił, mówiwszy; a jeżeli zaś przed ł stoi spółgłoska, wtedy ł się zostaje i dodaje się do niego szy, np. darł, darłszy; przyszedł, przyszedłszy.
Samogłoska, Vocalis.
Wszyscy dawni pisarze, którzy zastanawiali się nad ortografią polską, odróżniali w samogłoskach a, e, o, dwojakie brzmienie, jedno otwarte, drugie ściśnione.
Widzimy, że w pierwszych dwóch przykładach, samogłoska y wcale się nie zmienia; w drugich dwóch głoska y zmienia się na i.
Wymawianie samogłosek jest jedną z największych trudności języka angielskiego.
Pyt.: Skąd, i jakie samogłoski inne przybraliśmy do swej bogatszej mowy? Odp.: Z ustnej i żywej mowy, następne jeszcze utworzyliśmy samogłoski ą, ę, é, ó.
Samogłoska é, która przeszła na i, obok i umieszczoną będzie i tą samą kreską oznaczać nadal, a w wyrazach następnych zaimkowych ma miejsce najczęściej, od ja, jemu, jem, jich, tak prawidło naukowe wymaga koniecznie.
Sczególnie zaś uważana i rozbiorowo; naszą mowę; poznajemy najprzód z odcieni dźwięków i głosu tylko; ten głos później urabiamy na głosówki, czyli postacie głosowe, te zaś podzielamy na głoski samobrzmiące i współbrzmiące, które z pierwszych nazywamy samogłoskami, a drugie spółgłoskami, i tworzymy następnie ze samogłosek i spółgłosek tych wyrazy pojedyncze albo składane według potrzeby.
Samogłosek mamy 10 dwojakiej własności, pierwsze bez kresek; a, e, o, u, y, drugie zaś z kreskami: e', i, ó, ę, ą.
Według obecnego stanu nauki do samogłosek zaliczonymi być winny tak zwane dźwięczne (sonantes) l r m n, odznaczane kółkiem u dołu.