terminów gramatycznych online
analogicznie
Język: polski
- Budowa wyrazów: Łoś II/1925
- Deklinacja I (Nominativus singularis ...., Nominativus pluralis ... Locativus dualis): Łoś III/1927
- Dialekty języka polskiego: Nitsch/1923
- Etymologia: Mał/1879
- Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923
- Koniugacja: ŁośFl/1923
- Słownik, tom I. część I. (A-F): L/1807–1814
Cytaty
ANALOGICZNY, a. e. przm. ANALOGICZNIE, przsł. podobny, odpowiadający, zgodny, stosówny, [...].
Na wzór przeto tamtych, z imion wynikłych wyrazów i te zostały urobione — zatém analogicznie.
Analogicznie powstaje bardzo często stuny'ł (np. na Krajnie, Kujawach, w Łowickiem, na południu Śląska), znów nieraz fonetycznie zmieniane na stanůł [...].
Niezupełnie analogicznie zachowuje się pleć.
Nadto analogicznie przeniosły końcówkę -'y' na wszystkie mianowniki l. mn. pni podniebiennych [...].
W l. mn prawidłowych form: wiedzicie, jedzicie w zabytkach nie znajdujemy, gdyż te zostały wyparte przez formy: wiedzmy, jedzmy, wiedzcie, jedzcie urobione analogicznie do 2 i 3 os. l. p. jedz, wiedz.
Krótka rdzenna pozostaje krótką: [...] czak. bȍso (s. analog. bòso [...].
Tu mamy jedyną właściwie iloczasową oboczność przymiotników w języku czeskim [...] oboczność, która się rozszerzyła analogicznie na kilka innych.
Przemawia też za tem stosunek czeski: kravka kráva žabka žába itd. [...] (analogicznie potem rozszerzony: travka tráva zam. *trávka....).
To są zatem wypadki takie jak: wedle regularnych form żadnego ... żadna...., gdzie palatalizacja d znikła, powstała analogicznie żaden za stare żadzien wzgl. żądzien; podobnie jedna jedno...., i wedle tego jeden.
W zdjąć, zdumieć się (st. sjąć, zumieć się) dostało się d analogicznie.
Analogicznie do nich tworzono też liczne formy imienne od czasowników, nie używanych w stronie biernej np. przyście Kśw., seście — copulatio M. [...].
§ 89. BZ w ykazuje formy na - i, utworzone wyłącznie od dawnych twardych tematów na -o, a z miękkich mają tam tę formę tylko kończące się w N. sg. na -ec z dawniejszego -ьcь i analogicznie do nich rzeczowniki od tematów na -jo: rodzicy Tob. 2, 15, ślachcicy Neh. 3, 5.