Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spółgłoska poprzedzająca

Język: polski

Cytaty

Jeżeli się 3cia osoba kończy na y, i, e, z poprzedzającemi spółgłoskami, na ten czas y, i, e, wypuszczaj się, np. uczy, ucz; mówi, mów; pisze, pisz.

Czyli: przed położoném na końcu wyrazu j, ł, l, r, rz, a mianowicie przed słabymi w, b, d, dz, dź, g, ż, dż, z, ź, pochylają się samogłoski poprzedzające.

Powiedziano wyżej, że (miękkie) samogłoski mają własność miękczenia poprzedzającej spółgłoski. Otóż powszechna reguła tego miękczenia jest następująca.

W memoryale p. Kryńskiego czytamy: [...] "W gramatykach, począwszy od Kopczyńskiego, uznano, że imiesłów „osobliwy" na szy tworzy się „od 3-ej osoby liczby pojed. rodz. męskiego, czasu przeszł., trybu oznajm. na ł z poprzedzającą spółgłoską, przyjmując do tego samego zakończenia: szy, n. p. rzekłszy". [...]"