Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

język potoczny

Hasło w cytatach: potoczny język
Język: polski
Dział: Kultura języka (współcześnie)
EJO 1999, 273 Definicja współczesna

Język potoczny. Ogólnonarodowa odmiana jęz. narodowego o niższym stopniu zdyscyplinowania, głównie w jego wersji mówionej.

Cytaty

Potoczny, a, e, p. 1) co się łatwo toczy, potoczysty. Sfer okrągłych potoczne obroty. 2) = zwykły, pospolity, prosty. Język potoczny. Mowa potoczna Potoczne opowiadanie. Rozmawiać o rzeczach potocznych [...].

Język, a, lm. i [...] b) przen. narzędzie mowy, mowa, możność mówienia, dar słowa, wymowa, wysłowienie [...] d) mowa ludzka, mowa narodu: Umiejętność języka. [...] J. polski, francuski, cygański. Języki wschodnie. Władać, mówić językami. J. umarły a. martwy, X nieżywy (= którym już jako ojczystym nie mówią obecnie). J. żywy a. żyjący (= którym mówi obecnie żyjąca narodowość). J. bogaty, ubogi. Języki pokrewne, pobratymcze, jednoszczepowe. J. pierwotny a. prajęzyk. Języki pochodne. Nauka, gramatyka, historia języka. [...] Wykładał języki słowiańskie. J. rodzimy, ojczysty, macierzysty, swój, obcy, cudzoziemski. Języki starożytne, nowożytne. Przen. sposób wysłowienia, środek wyrażenia czego, porozumienia ś., styl: Przemawiał do ludu językiem ludu. Przemawiać językiem mowy potocznej. J. naukowy, gramatyczny, filozoficzny, piśmienny a. książkowy, literacki, potoczny, ludowy a. gminny, salonowy, złodziejski. [...] Księgi pielgrzymstwa są pisane przez Mickiewicza językiem biblijnym [...] Czystość, poprawność języka.

Biernik wykazuje dwa rodzaje zmian: 1. bezwzględne ujednostajnienie formy na wszystkie rzeczowniki, zaimki i przymiotniki, 2. zrównanie z mianownikiem. — 1. Formy te nove sekcj spotyka się w potocznym języku klas wykształconych prowincyj ruskich, sfery warszawskiej, a po części i krakowskiej [...].

Potoczny 1. «często, stale się zdarzający, często, na co dzień, powszechnie używany, stosowany, spotykany; codzienny, pospolity, zwyczajny»: [...]. ∆Mowa potoczna, język potoczny; zwrot, wyrażenie, styl itp. potoczne «mowa, język, którym porozumiewamy się w życiu codziennym, w swobodnej rozmowie, język nieliteracki, nieksiążkowy; zwrot, wyrażenie, styl itp. używane w swobodnej, nieksiążkowej mowie».