Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spójnik właściwy

Hasło w cytatach: spójniki właściwe
Język: polski

Cytaty

Spójniki, tak jako przysłówki i przyimki są: właściwe i niewłaściwe, pojedyncze i złożone, niektóre z nich dają się skracać lub przedłużać, np. że, iż, jak, tak, żeby, ażeby, jeśli, jeżeli, niśli, niżeli, choć, chociaż i t. d.

Spójniki właściwe wyrażają tylko logiczny czyli rozumowy stosunek myśli do myśli czyli zdania całego do zdania całego; a wolne są całkiem od wszelkiego innego znaczenia n. p. od znaczenia miejsca, czasu etc. [...] Spójnikami więc właściwemi są n. p. i, także, téż, tudzież; ale, lecz, owszem, przeciwnie; bo, ponieważ, przeto, więc, aby, tak, iż, jeżeli, chociaż etc.

§.. 557. Partykuły, które niczém inném być nie mogą, jak tylko spójnikami (spójniki właściwe); są następujące: i, a, ani, ni, ale, lecz, albo, bo, bowiem, więc, ponieważ, jeżeli, jeśli, wzdy, acz, aczkolwiek; — i-i, ni-ni, ani-ani, albo-albo, itd.

Spójnikami właściwymi nazywamy te wyrazy, które niczem innem być nie mogą, jak tylko spójnikami. Spójniki właściwe są następujące: i, a, ani, ni, ale, lecz, albo, bo, bowiem, więc, ponieważ, jeżeli, jeśli, wzdy, acz, aczkolwiek, i-i, ani-ani, albo-albo.

§. 556. Partykuły, które w obecnym stanie języka niczém inném być nie mogą, jak tylko spójnikami (spójniki właściwe), są następujące: a, ale, lecz, albo, bo.

Spójników właściwych, czyli wyrazów, za pomocą któ­rych jedno zdanie z drugiém się wiąże, jest bardzo mała ilość w języku polskim. Z tego powodu używamy bardzo często i przysłówków jako spójników.