Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

Nebensatz

Hasło w cytatach: Nebensätze
Język: niemiecki
Dział: Składnia (współcześnie)

Cytaty

Dann merke man: [...] Daß der Infinitivus Constructus zeitlos ist, denn man muß dabey blos, auf das in dem Hauptsatze vorhandene Zeitwort sehen, mit welchem dieser Infinitiv den umschreibenden Nebensatz verbindet, weil dieses bestimmen muß, ob es von der Gegenwarts= Verwichenheits= oder Zukunftsbeugung zu nehmen sey. So z.B. Jadąc do Warszawy wstąpiłem do Brata. [...] Bywszy pierwey u Brata, poiadę do Warszawy.

[Należy zapamiętać [...], że infinitivus constructus nie ma czasu, gdyż trzeba tu patrzeć na czasownik w zdaniu głównym, z którym bezokolicznik łączy zdanie poboczne, bo to on określa, czy należy użyć czasu teraźniejszego, przeszłego czy przyszłego. Np.: Jadąc do Warszawy wstąpiłem do Brata. [...] Bywszy pierwey u Brata, poiadę do Warszawy.]

Takie zdania, które tylko przez rozwinięcie jakiéj szczególnéj części zdania pierwotnego powstały, nazywamy zdaniami pobocznemi albo podrzędnemi (Nebensätze, subordinirte Sätze). Owo zaś zdanie pierwotne zowie się zdaniem głównem (Hauptsatz).

Takie zdania, które tylko przez rozwinięcie jakiéj szczególnéj części zdania pierwotnego powstały, nazywamy zdaniami POBOCZNYMI albo PODRZĘDNYMI (Nebensätze, subordinirte Sätze). Owo zaś zdanie pierwotne zowie się zdaniem GŁÓWNÉM (Hauptsatz).