terminów gramatycznych online
zdanie zamiarowe
Język: polski
- IV. Rozwój polskiej terminologii gramatycznej po Kopczyńskim: Kor/1961
- O szyku w zdaniu: Gr/1861
- Składnia: Mał/1863
- Słowniczek: Gaert/1927
Cytaty
Tu zdania przedmiotowe zależne od słowa: prosi przerzucone na początek aby się nie mieszały ze zdaniem zamiarowém: iżbyś dobre umiłował i t. d. zależném od słów: dla tego posadził.
Przyczyna, dla której się coś dzieje, będąca dopiero celem (zamiarem), jako też taka przyczyna, której exystencyi przeczymy, wyraża się zawsze przez tryb idealny. [...] W zd. zamiarowych dajemy aby, żeby, ażeby, albo samo by.
Czegóż chcesz, żeby się nauczyła od takiej ciotki? Krasz. [...]
W zdaniach zamiarowych można przy by, aby, żeby, ażeby, położyć i wyraz słowa bezokoliczny (zamiast imiesłowu na ł, §. 747).
Zamiarowe, p. zdanie III.
Podobną popularność, jaką za czasów Oświecenia zyskał podręcznik Kopczyńskiego, w drugiej połowie dziewiętnastego wieku osiągnęła gramatyka A. Małeckiego [...].
Propositio simplex — zdanie gołe, complexa — rozwinięte [...], temporalis — czasowe, comparativa — porównawcze, optativa — zamiarowe, finalis — skutku, causalis — przyczynowe, conditionalis — warunkowe, concessiva — przyzwolone.