terminów gramatycznych online
tryb rozkazujący
Tryb jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. Tryb rozkazujący służy do wyrażania polecenia, zakazu lub życzenia (użycie optatywne t. rozkazującego); chęć wywołania i słuchacza określonej reakcji.
Cytaty
Trybów jest w polskim języku 4:
1wszy: Bezokoliczny (Infinitivus), [...].
3ci: [tryb] Rozkazujący (Imperativus), przedstawia on czynność w sposobie rozkazującym, np. znaj, niech zna, znajmy, znajcie, niech znają.
TRYB ROZKAZUJĄCY (MODUS IMPERATIVUS).
Czas teraźniejszy (praesens)
znaj [...].
3cia osoba l. p. trybu rozk. formuje się zawsze z trzeciej osoby l. p. czasu teraźn. trybu oznajm. przez dodanie syllaby niech, np. zna, niech zna; mówi, niech mówi i t. d.
Rozkazujący, imperativus.
TRYB ROZKAZUJĄCY Znaczy rozkazowanie, proszenie, lub napominanie. [...] Bez nalegania. Pierwszej osoby nie ma Bądź (ty) (znany, a, e [...] Z naleganiem. [...] Bądźże znany i t. d. Niechże będzie znany.
Tryb rozkazujący,który wyraża działanie sposobem napomnienia, wzywania, rozkazu, a niekiedy prośby [...].
Tryb rozkazujący wyraża czynność, którą nakazujemy jakiejś osobie, ale która jeszcze wykonaną nie jest.
Tryb rozkazujący oznacza rozkaz, prośbę, błaganie, aby podmiot coś uczynił.
Taki tryb czyli sposób mówienia, w którym się przebija wołanie, prośba lub rozkaz, nazywamy ogólnie trybem rozkazującym .
§ 101. Tryby. [...]
II) Stanisławie! weź książkę do ręki i ucz się zadanej lekcji. [...]
II) Powiadamy, że coś dziać się ma na nasz rozkaz, prośbę lub upomnienie ― tryb rozkazujący.
Strona czynna. Tryb orzekający. [...] Tryb przypuszczający [...] Tryb rozkazujący .1 osob. -, piszmy, 2 osob. pisz, piszcie, 3 osob. niech pisze, niech piszą.