Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

gramatyka opisowa

Język: polski
Dział: Fleksja, Morfologia, Słowotwórstwo, Składnia, Teoria języka (współcześnie)
EJP 1991, 100-101 Definicja współczesna

Gramatyka opisowa jest to opis właściwości gramatycznych (tzn. składniowych, morfologicznych i fonologicznych) języka w jakiejś jednej wyróżnionej jego epoce, np. we współczesnym języku polskim.

Cytaty

Gramatyka, we wszystkich swoich działach, o ile uwzględnia tylko współczesny język kulturalny, nazywa się gramatyką opisową. Jeśli zaś bada historję poszczególnych elementów językowych, nazywamy ją gramatyką historyczną.

Gramatyka ż III 1. «nauka o języku ujmująca w sposób kodyfikujący zasady budowy danego języka w zakresie fonetyki, fleksji, słowotwórstwa i składni»: [...] ∆ Gramatyka opisowa «gramatyka ujmująca fakty językowe w przekroju współczesnym (synchronicznym)». [...] // L. <gr. grammatikḗ>.

Opisowy «będący opisem; opisujący, charakteryzujący, epiczny; plastyczny; wyrażający co w sposób omowny»: [...] ∆ Anatomia, geografia, gramatyka itp. opisowa «anatomia, geografia itp. ujmująca zagadnienia ze stanowiska współczesnego, bez analizy historycznej»: [...] Wykładał jakieś dalsze rozdziały gramatyki historycznej. Dla mnie, w stopniu dość średnim wtajemniczonego w arkana gramatyki opisowej współczesnej niemczyzny, były to oczywiście tureckie kazania. PIGOŃ Komb. 175. [...] // L.