Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

gramatyka historyczna

Język: polski
Dział: Fleksja, Fonetyka, Słowotwórstwo, Składnia, Teoria języka (współcześnie)
EJP 1991, 100 Definicja współczesna

Gramatyka historyczna (zwana też diachroniczną) w przeciwieństwie do gramatyki opisowej (czyli synchronicznej), badającej i opisującej język współcześnie używany, próbuje przedstawić dany język w jego rozwoju.

Cytaty

§. 4. Uwaga powyższa usprawiedliwia nadaną tej książce nazwę gramatyki historycznej. Żeśmy jéj zaś jeszcze i tytuł historyczno-porównawczej nadali: to ma już tylko powód w niedostateczności naszych pomników piśmienniczych, zamykających w sobie dokumenta do téj językowéj historyi.

Gramatyka, we wszystkich swoich działach, o ile uwzględnia tylko współczesny język kulturalny, nazywa się gramatyką opisową. Jeśli zaś bada historję poszczególnych elementów językowych, nazywamy ją gramatyką historyczną.

Może gramatyka uczynić przedmiotem swego badania rozwój języka w czasie; nosi wtedy miano historycznej.