Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

czas przeszły niedokonany

Język: polski

Cytaty

Tempora verborum. Czasy słow. Tempus praesens. Czas teraźniejszy. Tempus praeteritum imperfectum. Czas przeszły nie doskonały, czyli nie dokonany. T. praeteritum perfectum. Czas przeszły doskonały.

Przes. Niedokonany. J'avois miałem.

Niedokonany czas. Wyraża rzecz przeszłą, lecz razem z drugą, na przykład: J'étois à la table lorsque vous arrivâtes, Byłem u stołu gdyś przybył.

[Preteritum] Imperfectum. [Przeszły] Niedokonany.

NB. Spójniki: żeby, aby, gdyby, bogdajby, tworzą tryb życzący, którego właściwie nie mamy w polskim języku [...]; jak życzącego, bo oba składają się ze spójników, z tą atoli różnicą, że spójnik: żebym, abym, gdybym, i t. d. kładziemy przed czasem przeszłym niedokonanym, lub dokonanym trybu oznajmującego, osoby 3ciéj, liczby pojedynczéj lub mnogiéj, jak np. Błagał, błagali, ubłagał, ubłagali.

Czas przeszły: { a) niedokon: mówiłem, b) częstotl: mawiałem, c) dokon: zmówiłem.

Czasy, tryby, imiesłowy i t. d., utworzone od czasowników dokonanych, nazywają się dokonane.

Czasy, tryby, imiesłowy i t. d., utworzone od czasowników niedokonanych, nazywają się niedokonane.

Mówimy zatem zwykle: czas przeszły niedokonany (chwaliłem), czas przeszły dokonany (pochwaliłem), czas przyszły niedokonany (będę chwalił), czas przyszły dokonany (pochwalę), bezokolicznik niedokonany (chwalić), bezokolicznik dokonany (pochwalić) i t. d.

Tryb oznajmujący

(Modo indicativo)

Czas teraźniejszy (Presente) [...]

Czas przeszły niedokonany (Imperfeito) || Czas zaprzeszły (Preterito mais que perfeito)