terminów gramatycznych online
czas przeszły niedokonany
Cytaty
Tempora verborum. Czasy słow. Tempus praesens. Czas teraźniejszy. Tempus praeteritum imperfectum. Czas przeszły nie doskonały, czyli nie dokonany. T. praeteritum perfectum. Czas przeszły doskonały.
Czas przeszły niedokonany i czas zaprzeszły nazywają się też czasami względnymi, gdyż one się same nie używają, ale zawsze odnoszą się do czasu przeszłego dokonanego, czy wyraźnie położonego, czyli w myśli dopełnić się mającego.
Trojaka ta czasu przeszłego różnica, w naszym języku wydaje się w taki sposób: mamy słowa niedokonane i dokonane, np. dawać, dać, brać, wziąć. Słowem tedy niedokonaném wyrażamy czasu przeszłego czynność niedokonaną, czyli niedokończoną, np. dawałem, brałem; a taką słowa odmianę zowiemy czasem przeszłym niedokonanym [...].
Czas przeszły. W tém tylko słowie używa się ten czas za niedokonany i dokonany, zawsze zaś, i we wszystkich słowach, rodzajowny. r. m. (Ja) byłem.
Czas przeszły niedokonany oznacza czynność przeszłą, rozpoczętą albo nieukończoną, np. kupowałem, pisałem, brałem, czytałem, rachowałem itd.
Czas przeszły: { a) niedokon: mówiłem, b) częstotl: mawiałem, c) dokon: zmówiłem.
Czasy, tryby, imiesłowy i t. d., utworzone od czasowników dokonanych, nazywają się dokonane.
Czasy, tryby, imiesłowy i t. d., utworzone od czasowników niedokonanych, nazywają się niedokonane.
Mówimy zatem zwykle: czas przeszły niedokonany (chwaliłem), czas przeszły dokonany (pochwaliłem), czas przyszły niedokonany (będę chwalił), czas przyszły dokonany (pochwalę), bezokolicznik niedokonany (chwalić), bezokolicznik dokonany (pochwalić) i t. d.