terminów gramatycznych online
nieregularność
Język: polski
- Nauka o formach (Flexya): Mał/1863, Mał/1879
- Słownik, tom V (Nie-Ó): Dor/1958–1969
Nieregularność w języku. Istnienie wyjątków w jęz. Może się odnosić zarówno do aspektu diachronicznego, jak i synchronicznego. W aspekcie diachronicznym mówi się o wyjątkach od poszczególnych praw jęz., przede wszystkim fonetycznych, w aspekcie synchronicznym zaś chodzi o wyjątki od reguł tworzących formy wyrazowe (deklinacje. koniugacje, stopniowanie, formacje słowotwórcze) i schematy zdaniowe.
Cytaty
Pozorna te nieregularność tak rozumieć należy. Pierwotnie wyrazy, o których tu mowa, brzmiały w liczbie pojed. zioło, wesoło (a raczej wiesioło), nasiono itd. Liczbę mnogą miały więc regularnie urabianą, na a.
Nieregularności i archaizmy.
§. 153. Poszczególne nieregularności itd. w obrębie téj dekl. ograniczają się do następujących punktów :
- Zamiast książęcia, książęciu, książęciem, używamy zwyczajnie form skróconych: księcia, księciu, księciem. [...]
- Dziecię ma w liczbie mn. nie dziecięta, lecz dzieci.
Nieregularność ż V rzecz. od nieregularny: Gramatyczna nieregularność tej formy [chłopy] odbiera jej wszelką hieratyczność, co stanowi o jej nieco rubasznym charakterze. DOR. Gram. I, 141. [...]. // SW.