terminów gramatycznych online
zwrot imiesłowowy
Język: polski
Cytaty
§. 786. Zdania czasowe, a w następstwie tego także i owe wszystkie, które się w części posługują spójnikami właściwie czasowymi, t. j. zdania przyczynowe i warunkowe, oprócz nich zaś jeszcze także i zd. przyzwolone, dają się skracać i zamieniać na zwroty imiesłowowe, t. j. z imiesłowami na ąc i szy. W takim razie spójniki kiedy, gdy, skoro, ponieważ, chociaż , gdyby, jak tylko, itd. wypuszczają się; orzeczenie, dawniej w jakimś czasie i trybie położone, zamienia się na imiesłów, i doczepia się ze wszystkiém, co do niego należy, do orzeczenia zdania głównego, jakby jego bliższe przysłówkowe określenie.
Zwroty imiesłowowe są właściwie skrócone zdania czasowe, przyczynowe i warunkowe. Zwroty imiesłowowe otrzymuje się, jeżeli się spójnik, od którego się zdanie poboczne zaczyna, opuści, a czasownik czyli orzeczenie przemieni na imiesłów na ąc lub szy, i ze wszystkiem, co do niego należy, przyłączy do zdania głównego.
§. 779. Zdania czasowe, a w następstwie tego także i owe wszystkie, które się w części posługują spójnikami właściwie czasowymi, mianowicie zdania przyczynowe i warunkowe, oprócz nich zaś jeszcze także i zd. przyzwolone, dają się skracać i zamieniać na zwroty imiesłowowe, t. j. z imiesłowami na ąc i szy.
Istnieją na koniec jeszcze zdania w postaci zwrotów imiesłowowych, które nie są niczem innem, jak skróconemi zdaniami pobocznemi, oznaczającemi okoliczność czasu.