terminów gramatycznych online
czasowanie bierne
Język: polski
Cytaty
B. W polskim języku czasowanie bierne składa się z imiesłowa biernego, i ze słowa posiłkowego sposobem następującym.
O czasowaniu bierném. Mówiliśmy wyżéj […], że słowa polskie nie mają osobnego zakończenia na wydanie formy biernéj, jednakże słowa czynne, i niektóre nijakie, mają dwie formy bierne: 1) imiesłów przeszły bierny na any, ony, ty; i 2) czas przeszły nieosobisty na no albo to zakończony [...], np. czytany, niesiony [...]. Te więc formy dopomagają nam w części do wydania tych względów, które inne języki przez osobne na słowa bierne odmiany wyrażają. Trojakim sposobem wyrażamy formy bierne: 1) osobiście, przez omówienie. 2) nieosobiście. 3) przez słowa zaimkowe zwrotne [...].
Wzór ten Czasowania Słowa Posiłkowego służy oraz za Wzór i Czasowania biernego Słów.
IMIOSŁOWY [...] 2. Zwyczajne czyli Okoliczne. Teraźniejszy czynny. Znający r. m. [...] Różnoczasowy bierny rodzajowny (35). Znany, m. Bity, m. Robiony, m. [...] Różnoczasowy bierny nierodzajowny (36). Znano. Bito. Robiono. [...] (35). Imiosłowy te, dla tego zowią się Różnoczasowe, iż przyjmują różne czasy słowa posiłkowego, dla czynienia z niemi różnych czasów w czasowaniu bierném.
§. 6. Czasowanie bierné.
Czysto biernych słów czasowanie będzie pod wzorem V. Tu tylko mówić się będzie o czasowaniu bierném słów do tego wzoru należących.
Be. 1. Znaczy byt, istnienie, stan, służy do czasowania słów biernych, oraz z imiesłowem czasu teraźniejszego do wyrażenia ciągłej ale niedokonanej czynności, lub gdy się co innego w ciągu jej dokonywania wydarzyło.