terminów gramatycznych online
przypadek piąty wołacz
Cytaty
5ty przypadek nazywa się: Wołacz, a kładzie się wzywając lub wołając.
Przypadek 5 , L. P. R. M. D. I. Uwaga. Ten przypadek powinien by u nas Polaków być ostatnim, to jest: siódmym: 1. Że nie ma wyraźnego pytanie. 2. Że nie jest rządzony od innych wyrazów, oprócz wykrzykników.
Rzeczowniki zakończone w przypadku I, l. p. na: a, á, mają i formują przypadek V, l. p. przez zamianę: a na: o, np. matka, różá, Julijá, Maryjá; o! matko, różo, Julijo, Maryjo i t. d.
Przypadek 5-ty oznacza wołanie, ale nie zależy od podniesienia głosu, tylko od tego, że zwraca mowę wprost do osoby lub rzeczy, którą przywołać chcemy.
Całkowita deklinacya rzeczownika ojciec tak się nam przedstawi:
W liczbie pojedyńczéj:
Przypadek 1: (kto?) ojciec [...]
" [przypadek] 5: (o!) o ojcze!
Rzeczownik złożony z przymiotnika stojącego w I-szym przypadku i z rzeczownika, odmienia się w obu częściach składowych wedle właściwych im prawideł; np. I i IV przyp. Krasnystaw (miasto w Lubelskiem), ma: II p. Krasnego|stawu, III p. Krasnemu|stawowi, V p. Krasny|stawie! VI p. Krasnym|stawem, VII p. w Krasnym|stawie.
Znakiem tym oddzielamy: a) dopowiedzenia (apozycye), przypadki V-te (Wołacze) i zdania wtrącone.
Wszystkie jednak wymienione pod II. mają w 4. przypadku l. poj. (jak „ryba“) ę, n. p. Brzozowę, Białę, Radziwiłłowę, królowę; w 5. przyp. o: Brzozowo, Biało, królowo.
§ 27. Przypadków mamy w języku polskim siedm, jako to:
Przypadek I na pytanie kto? co? [...]
[Przypadek] V ― ― ―
§ 34. W V-tym przypadku liczby poj. mówi się: o! piękny aniele, o! panie, bracie, wole.
Przypadki 1-y, 4-y i 5-y nie mają przyimków, n. p. Deus (Bóg), ó Deus (o Boże).