spadek opowiadający

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• SzyGram/1767
• SzyPocz/1770
• Kor/1961

P. Jak ktory spadek pierwszej Deklinacyi powinień się kończyć? O. [...] Rodzący i oskarzający pospolicie staczają się na ow, jako: panow; Dawający na om, jak panom; Odbierający na ami, jako; panami; Opowiadający na ach, dawniej na ech.

Przykład I. Mała liczba, wielka liczba Mian. Stanisław, Stanisławowie Rod. Osk. Stanisława, Stanisławow Daw. Stanisławowi, Stanisławom Wzyw. Stanisławie, Stanisławowie Odbier. Stanisławem, Stanisławami Opowiad. Stanisławie, Stanisławach.

To tylko uważać potrzeba, iż kończące się na ł, w spadku Wzywającym i Opowiadającym odmieniają literę ł na l.

Tylko że kolano, w Opow: może też odmienić a na e tak: kolenie, tak ciało ciele.

M. O. Pas, Pasy R. Pasa, Pasow D. Pasowi, Pasom W. Pasie, Pasy Od. Pasem, Pasami Op. Pasie, Pasach.

Według pierwszego z tych imion deklinują się: pole, prawo, mięso ettc.: Oprocz że pole ma Opowiadający spadek polu; prawo i mięso, prawie, mięsie.

Tylko że las w spadku Wzyw: i Opow. m. l. odmienia a na e tak: lesie-

Do tego przykładu ściągają się zakończone na: ba [...] tylko iż zakończone na ta, odmieniają się w Dawającym i Opowiadającym m. l. literę t na c tak: cnota cnocie.

Spadkow w Polszczyźnie jest siedem: Mianujący, Rodzący, Dawający, Oskarzający, Wzywający, Nazywający, Opowiadający.

M. ten Stanisław. R. tego Stanisława, D. temu Stanisławowi, O. tego Stanisława, W. o Stanisławie, N. tym Stanisławem, O. o tym Stanisławie.

O rządzeniu Spadku Opowiadającego.

Daleko więcej rodzimego słownictwa gramatycznego zawierał z natury rzeczy przeznaczony dla Szkoły Rycerskiej podręcznik W. Szylarskiego [...].

Declinatio — deklinacyja [...], casus nominativus — spadek mianujący, genetivus — rodzący, dativus — dawający, accusativus — oskarżający, vocativus — wzywający, instrumentalis — nazywający, locativus — opowiadający.