Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

akcent diakryt

Język: polski

Cytaty

Accenty Dzieciom tylko i innym mniej doskonáłym są ku pomocy, Uczeni zásie Ludzie i też onych mogą uczynić rozeznánie.

Znaki przydawać się zwykłe są: najprzod akcent dwojaki, jeden od prawej ręki do lewej, od Łacinnikow nazwany acutus, ostry, jako: (ń). Drugi od lewej do prawej, gravis, ciężki, jako: (ò).

E. bez akcentu wymawia się głośno i otwartemi ustami.

Znaki Ortograficzne są pewne krèski lub kropki, ktore się, nie już nad literami, jak akcenta, lecz między słowami, lub przy zawartym jakim sensie kładą.

Sposob nieograniczony ztąd się nazywa, iż do żadnej w szczegulności osoby nie ściąga się, lecz każdej służyć może. W Polszczyźnie łatwo go poznać ztąd, iż prawie zawsze kończy się na literę ć z akcentem, albo na sylabę dz, jako: ścigać, biedz.

P. Co rozumiesz przez to Akcenty? O. Rozumiem pewne Znaczki położone nad Głoskami, ażeby je wymawiać tonem słabszym albo mocniejszym, i ażeby po tych znaczkach miarkować, rożne nakłonienia głosu (les inflexions de la voix.).

P. Wiele jest w szczególności Akcentow? O. Trzy: Akcent prawy (l’accent aigu); Akcent lewy (l’accent grave); i Daszek (l’accent circonflexe).

U starych Polaków bądź substantiva, bądź adiectiva, kończące się na a, jeśli nad, á miały accent, zamieniały á, na ę in accusativo; jeśli zaś nie miały accentu nad a in nominativo, tedy in accusativo zamieniały a na ą [...] Znajdzie-li in nominativo literę ostatnią a nienotowaną akcentem, niech onę in accusativo zamienia na ą.

Barbaryzmy Polskie [...] Popełniają się zaś: [...] 3. Nie zachowując akcentu nad literami tak w pisaniu, jako też w mówieniu.