Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

akcent diakryt

Język: polski

Cytaty

Akcent jest trojáki. Pierwszy ákcent kłádzie się ná é kiedy trzebá żeby głos wydawáło [...] v. g. été, láto [...]. Drugi ákcent kłádzie się ná à kiedy jest álbo znákiem dawájącego spadku, álbo prepozycyą lub przekładániem [...]. Trzeci ákcent kłádzie się ná káżdej literze przez się brzmiącej ná miejscu s wyrzuconego [...] v. g. nous donâmes, dáliśmy (dáliʃmy). vous fîtes, uczyniliście.

Znaki przydawać się zwykłe są: najprzod akcent dwojaki, jeden od prawej ręki do lewej, od Łacinnikow nazwany acutus, ostry, jako: (ń). Drugi od lewej do prawej, gravis, ciężki, jako: (ò).

E. bez akcentu wymawia się głośno i otwartemi ustami.

Znaki Ortograficzne są pewne krèski lub kropki, ktore się, nie już nad literami, jak akcenta, lecz między słowami, lub przy zawartym jakim sensie kładą.

Sposob nieograniczony ztąd się nazywa, iż do żadnej w szczegulności osoby nie ściąga się, lecz każdej służyć może. W Polszczyźnie łatwo go poznać ztąd, iż prawie zawsze kończy się na literę ć z akcentem, albo na sylabę dz, jako: ścigać, biedz.

U starych Polaków bądź substantiva, bądź adiectiva, kończące się na a, jeśli nad, á miały accent, zamieniały á, na ę in accusativo; jeśli zaś nie miały accentu nad a in nominativo, tedy in accusativo zamieniały a na ą [...] Znajdzie-li in nominativo literę ostatnią a nienotowaną akcentem, niech onę in accusativo zamienia na ą.

Barbaryzmy Polskie [...] Popełniają się zaś: [...] 3. Nie zachowując akcentu nad literami tak w pisaniu, jako też w mówieniu.