Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

odmiana słów, wyrazów

Język: polski
Definicja współczesna

Zob. fleksja (odmiana)

Cytaty

Uważać należy pochodzenie słow jednych od drugich, rożne ich odmiany i łączenie się z innemi. I tak na przykład nie powinno się pisać: mof, ale mow, bo pochodzi od mowię, nie Bug Stworca, ale Bòg, bo odmieniwszy mowi się: Boga [...] już nie jusz, bo złączywszy mowi się: jużem nie juszem.

W wyrazach: babka, łebkiem, żabka, grzybki, ząbki, grabki, słyszymy niby p, a mimo tego brzmienia, i mimo zasady pisania mocnych spółgłosek przy mocnych, a słabych przy słabych — napiszemy słabe b przy mocném b ze względu na wyraźnie brzmiące b w wyrazach: baba; łbem, żaba, grabie, grzyby, zęby [...]. Jeżeli odniósłszy się do źródłosłowu lub odmian wyrazu, jeszcze dostatecznéj wskazówki pisowni nie mamy, trzeba się odnieść wtedy do wyrazów pokrewnych jemu.

Wzór odmiany słów. Forma 1-sza.

Uwaga. W języku polskim mamy jeszcze słowa nieforemne i ułomne. Słowo nieforemne jest to, które odstępuje od zasady formowania się, zmienia ono nawet pierwotne głoski, np. być, jest, nie ma, nie było, będzie. Jeść, jem, jadłem, będę jadł. Słowo ułomne jest to, którego nie można przeprowadzić przez wszystkie odmiany; takiem jest każde słowo nieosobiste, słowo niedokonane, oraz słowa zwrotne.

Wykazanie, które części mowy mają wspólne z sobą odmiany.