of grammatical terms online
rzeczownik
Rzeczownik. Leksem o prymarnej funkcji subiektu - obiektu w zdaniu.
Quotations
W Rzeczownikach na trzy rzeczy mieć wzgląd potrzeba: to jest, na liczbę, przypadkowanie, i rodzajowanie.
Poetowie opuszczają to 'S jeśli rzeczownik, któremuby się dodać powinno było, kończy się S np. When Phebus rays had pierced the trem bling trees. Kiedy słoneczné promienie przeniknęły drżącé drzewa.
Tak np. niektóre wyrazy nazywamy Rzeczownikami, a to dla tego, że one oznaczają imiona rzeczy, drugie zaś nazywamy Przysłówkami, dla tego, że one się pospolicie przy słowach kładź zwykły.
Części mowy nazywają się po polsku i po łacinie, jak następuje:
Iwsza: Wykrzyknik (Interjectio), np. ach! [...]
VIIma: Rzeczownik (Substantivum), np. książka, papier, okno, Jan , koń i t. d.
Dlaczego wyrazy do siódmej części mowy należące nazywają się Rzeczownikami? i czy się odmieniają?
A. Wyrazy do 7mey części mowy należące nazywają się dla tego Rzeczownikami, iż najwięcej z nich oznaczają imiona rzeczy, np. papier, książka, pióro. Oznaczają one też imiona ludzkie, np. Jan, Stanisław, żołnierz albo zwierzęce, np. pies, koń, kaczka; albo na koniec objęcia rozumowe, np. wieczność, nieśmiertelność, rozum, dowcip i t. d.
Gdyż wyrazów, Przymiotniki z Rzeczownikami, do jednej części mowy liczyć, a wyrazów liczebnych (Liczników) niektórych do przysłówków, np. po pierwsze, po drugie, po trzecie, i t. d. drugich zaś do przymiotników, np. pierwszy, drugi, trzeci, rozrzucać nie można.
Tak w Rzeczownikach jako też w Przymiotnikach, formując Rodzaj żeński od Męzkiego dodać trzeba e nieznamionowane n. p. [...] Marchand Kupiec, Marchande; grand wielki, grande.
Substantivum. Rzeczownik.
Mowa ludzka składa się z wyrazów. Wyrazy dzielą się na części mowy, a te są odmienne i nieodmienne. Odmienne 1. Rzeczownik [...] 2. Przymiotnik [....] 3. Zaimek [...] 4. Liczbownik [...] 5. Słowo [...] Imiosłów [...] 7. Przysłówek odmienny: pięknie, piękniej, najpiękniej, nieodmienny: nader, jeszcze, zgoła, Nieodmienne 8. Przyimek [...] 9. Spojnik [...], 10. Wykrzyknik.
Gatunki i Nazwiska Rzeczowników. Rzeczownik żywotny [...] nieżywotny [...] mężczyński [...].
Nazwa rzeczownik jest niestosowną, bo wiele jest istności umysłowych, które nie są rzeczami, — rzeczami także nie są osoby, — zaś imię jest nazwą właściwą tylko osobie, — rzeczom nie służy.
Rzeczownik jest to wyraz, który oznacza imię osoby lub rzeczy, np. pan, Bóg, anioł, król, koń, pies, stół, książka, tablica, szkoła, pióro, okno, cnota, pilność, lenistwo itd.
Rzeczowniki, utworzone za pomocą sufiksu -stwo od tematów przymiotnikowych na -owo, które w wymawianiu już zatraciły, pisać należy bez w: n. p. ojcostwo, królestwo Józefostwo, i t. p .; utworzone zaś od innych tematów, które także mają w, pisać przez -wstwo, n. p. szewstwo, (szewc); prawodawstwo (prawodawca); myśliwstwo (myśliwy) i t. p.
[Antoni Małecki] Ponieważ więc na linii zapisanej pozostawiona być powinna przynajmniej jedna cała zgłoska, dlatego przyjęto też za zasadę, nie zostawiać na końcu zapisanego wiersza i przyimków w, z, np. w- Krakowie, z- Poznania, gdyż to nie są zgłoski; ale się pisze: w Krakowie, z Poznania i. t. d. Chyba że wypadnie powiedzieć we, ze, wtedy można dzielić przyimek od rzeczownika, np. we- Lwowie, ze- Lwowa.
Do części mowy odmiennych należą: rzeczowniki, przymiotniki, zaimki i słowa (zwane niekiedy czasownikami).
W 2 przypadku liczby mnogiej rzeczowników, kończących się na -ja po spółgłosce, piszemy końcówkę -yj,-ij, np. asocjacyj [...] dla odróżnienia od 2 przypadku liczby pojedynczej: parafji [...]. Takież y, i przed j, jak w końcówce 2 przyp. l. mn.
Rzeczownik. — Rzeczowniki oznaczają nazwy osób i zwierząt, lub rzeczy nieżyjących.