Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rzecz nieżywotna

Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)
  • Część II. O Imieniu: Mucz/1825
  • Część druga prawideł gramatycznych, czyli odmiennia: Szum/1809
  • Skłanianie rzeczowników: Malin/1869

Cytaty

Dla osob żeńskich, zwierząt i rzeczy nieżywotnych.

Jaka w rzeczach żyjących, tj. w ludziach i zwierzętach jest płeć, taka się i w ich imionach wydaje. W rzeczach nieżywotnych płci nie masz; a przecię w imionach ich, takież same są rodzaje, męski, żeński i nijaki: a to z przyczyny podobności, czyli analogii zakończeń powierzchownych w imionach, np. syn i młyn, oba się kończą na n, oba przeto są rodzaju męskiego [...].

[…] W polskim języku kończą się na ⴅi, z wyjątkiem łaɳi, tylko jimiona osób płci żeńskiéj, lecz w starosłowiańskim są także rzeczowniki żeńskie oznaczające rzeczy nieżywotne […].

[...] Poniewáż rzeczowniki oznaczające zwierzęta rodzaju męzkiego i żeńskiego jako téż osoby płci żeńskiéj i rzeczy nieżywotne przechodzą w dzisiejszéj polszczyznie w liczbie mnogiéj ze stánu osobowości w stán rzeczowości czyli bierności, przeto téż jich mianowniki nie różnią się niczym od bierników liczby mnogiéj [...].