Historical dictionary
of grammatical terms online

przypadek

Language: polski
EJP 1991, 275 Contemporary definition

Przypadek jest morfologiczną kategorią fleksyjną imion. Podstawową funkcją kategorii przypadka jest funkcja składniowa, polegająca na sygnalizowaniu związków syntaktycznych istniejących między składnikami wypowiedzenia.

Quotations

Uwaga. Co się tyczy używania przypadków: mnie i mi, mię i mnie, tobie i ci, ciebie i cię, onego, niego, jego i go: o tym będzie w Szykowni.

Zaimek odzowny (Pronomen relativum) zgadza się, co do przypadku (casus) z Słowem po nim następującem, a co do rodzaju i liczby, z swoim poprzedzającym Rzeczownikiem.

Przypadek jest wzgląd na stosunek przedmiotu; np. Rodzice dają dzieciom wychowanie.

Po siedm jest przypadków w obu liczbach.

Po pytaniach poznajemy, w jakim przypadku Rzeczownik stoi.

Przypadkowanie jest to odmiana grammatyczna, która pokazuje jak nam jaki wyraz przypada do myśli. Np. Taki wyraz jak kwiatek przypada mi do myśli jako rzecz, które jest; kwiatem, jako rzecz, którą się bawię lub zachwycam; kwiatka, jako rzecz, któréj nie chcę lub pragnę, i właśnie te okoliczności, w jakich kwiatek się znajduje, przypadkami nazywam.

Przypadki poznają się głównie po słowie, daléj po przyimku, po pytaniu, a niektóre i po zakończeniu.

Język portugalski nie posiada odmiany czyli deklinacji (declinação). Do oddania przypadków (casos) polskiej deklinacji używa się przyimków, które się kładzie przed wyrazami; te zaś wcale się nie zmieniają, z wyjątkiem liczb.