zmiana językowa

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Br/1848

Zmiana językowa. Zmiana elementów jęz. i systemu jęz. w czasie. Z. jęz. dokonują się we wszystkich płaszczyznach jęz. w płaszczyźnie dźwiękowej przejawia się w postaci takich zmian fonetycznych, jak przede wszystkim uproszczenia, redukcje, asymilacja, dysymilacja, w morfologii – w postaci zmian w systemie fleksyjnym i słowotwórczym dokonujących się bądź jako wynik rozmaitych wyrównań, bądź jako wynik z. fonetycznych (np. redukcje wygłosu prowadzą do synkretyzmu we fleksji, a w dalszym ciągu nawet do zaniku deklinacji, jak to miało miejsce w jęz. franc. czy ang.). Zmiany w morfologii pociągają za sobą przeobrażenia w składni, np. zanik deklinacji prowadzi do usztywnienia zasad szyku. Przyczyny z. jęz. dzieli się na wewnętrzne i zewnętrzne. Do pierwszych zalicza się ekonomię, a w jej obrębie zwłaszcza tendencje do uproszczenia systemu jęz. uproszczenia widoczne są przede wszystkim w fonetyce (zanik rozmaitych głosek w wygłosie, uproszczenia grup spółgłoskowych) i w morfologii, w której przybierają postać rozmaitych wyrównań analogicznych, tzn. usuwania form mniej regularnych na rzecz form bardziej regularnych. Do przyczyn zewnętrznych zalicza się wpływy innych jęz, modę oraz stosunki społeczno- ekonomiczne, które wymagają dostosowania się jęz. do nowych potrzeb (tworzenie wyrazów niezbędnych do nazywania nowych przedmiotów czy pojęć, rozbudowa środków składniowych w jęz. społeczeństw prymitywnych w związku z rozwojem oświaty i piśmiennictwa). (EJO 693)