Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

liczba mnoga

Język: polski
EJO 1999, 337 Definicja współczesna

Liczba. Kategoria gramatyczna, której podstawowa funkcja polega na sygnalizowaniu jednostkowego lub niejednostkowego (wieloelementowego) charakteru desygnatu rzeczownika. We wszystkich jęz. mających kategorię gramatyczną l. jej podstawę stanowi l. mnoga, czyli (łac.) pluralis (wielość desygnatów) i l. pojedyncza - singularis (brak sygnalizacji wielości desygnatów).

Cytaty

Liczba mnogá czyni się z liczby pojedyńczej dodając głoskę s, np. book książka books książki.

Rzeczowniki liczby mnogiéj nie kończącé się na S, częstokroć w przypadakch wyrażonych dobiérają ie bez odcinka np. the womens favorite. Faworyt niewiast; kończącé się zaś na y w liczbie mnogiéj albo dobierają 'S z odcinkiem, albo y zamieniają na ies np. his Majesties albo his Majesty's revenues dochody J.K. Mci.

Nieprędko dopiéro pojmować zaczęto liczbę większą nad dwa, liczbę zbiorową, po grammatycznemu mnogą nazwaną i stosownie do tej potrzeby utworzono następne odmiany.

W rossyjskim języku słowo być oznaczające istnienie [...] (глагол быть [...]) w czasie teraźniejszym nie używa się w liczbie mnogiéj.

Również kréskuje się é we wszystkich osobach cz. ter. lub przysz. słów: umié, rozumié, wié [...] wyjąwszy osobę 3cią licz. mn. umieją, śmieją i t. p..

[…] Rzeczownik oznaczá albo jednę rzecz, osobę lub jakąkolwiek jistotę, albo dwie, albo więcéj niżli dwie jistoty; stąd téż mámy w skłánianiu trzy liczby gramatyczne, t. j. pojedyńczą, podwójną i mnogą, które się zwykle odróżniają końcówkami przyczepianemi do temátu [...].

[...] Widoczną jest rzeczą, że starosłowiański i polski język do spájaniá słów jednego i tego samego słowa użył dwu spójek, to jest spójki o, odpowiedniéj sanskryckiéj spójce a, w 1éj osobie liczby pojedynczéj i w 3éj osobie liczby mnogiéj, w j innych zaś osobach tegoż samego słowa użył spójki jotowanéj je odpowiedniéj sanskryckiéj spójce ja [...].