terminów gramatycznych online
temat rzeczownikowy
Język: polski
- Budowa wyrazów: Łoś II/1925
- O Słowie: Malin/1869
- Wstęp obejmujący pogląd na Głosownią i pojęcie Pierwoskładni: Malin/1869
- Zaimki: Łoś III/1927
Cytaty
Spółgłoska d używaną bywá jako pogłos do urábianiá temátów słównych [...]; używá się zaś do urábianiá temátów rzeczownikowych tylko w połączeniu ze spółgłoską ł i końcówką rodzajową o do urábianiá rzeczowników od piérwiástków słównych kończących się na lub od tematów słównych drugorzędnych, kończących się na a* [...].
[…] Samogłoski wsuwne e, i, y, pomiędzy dwiema spółgłoskami słównego piérwiástku dlá urobieniá z niego temátu częstotliwego za pomocą pogłosu a, różnią się znacznie od wsuwek eufonicznych e, je, jakieśmy poznali w skłánianiu rzeczowników […]. Te bowiem rozszérzają temát s powodów li fonetycznych i nie wchodzą w skłád temátów, wsuwki zaś w temátach słównych są twórczemi i tworzą temát, i jako náleżące do składu temátu, nie mogą być zeń usunięte, kiedy wsuwki temátów rzeczownikowych, nie będące cząstką składową temátu, znikają jako niepotrzebne, skoro po temácie następuje samogłoska.
§ 155. Suf. -stwo < -ьstvo w pochodnych od tematów rzeczownikowych np. wiciężstwo (wiciądz) Kśw., dziedzicstwo (dziedzic), księżstwo (ksiądz), nieumieństwo (nieumienie), żebraczstwo Fl. [...].
§ 455. Od tematu na -g liczebniki zbiorowe tworzą przypadki według dawnych rzeczownikowych tematów na -o rodzaju męskiego i nijakiego bez N. Ac. sg. i prawie tylko w liczbie pojedynczej: nie przedała dwojga skota 1410 Czrs. 28, nie ręczył siedmiorga bydła 1420 TPaw. VII, nr. 1895 [...].