terminów gramatycznych online
rodzaj czynności intensywny
Język: polski
Geneza: n.-łac. intensivus 'silny'
- Nauka o budowie wyrazów (słowotwórstwo): Szob/1923
- Słowniczek: Gaert/1927
- Słownik, tom VII (Pri-R): Dor/1958–1969
- Znaczenie i życie wyrazów: Łoś II/1925
Cytaty
Rodzaj intensywny oznacza czynność, w której nie tylko wynik, lecz i wykonanie odznacza się znacznym stopniem natężenia, nap. przerazić, przestraszyć.
Nie możemy się tu bliżej zastanawiać nad systemem prof. Szobera, może jednak nie będzie bez korzyści przedstawić jego całość, tem bardziej, że w „Gramatyce" jest on omówiony w całości, ale niema tam tablicy, któraby zestawiła i unaoczniła poglądowo wszystkie jego szczegóły [...]. Tę tablicę właśnie tu podajemy:
A. Zakres trwania rodzaj 1. niedokonany „ 2. dokonany [...]
C. Charakter ilościowy „ 1 a. rosnący, augmentatywny ndk.: rozpalać [...]
3.efektywny: wystraszyć
4.intensywny: przestraszyć
Czasowniki (verbum, słowo), wyrazy oznaczające czynności lub stany: Z uwagi na znaczenie odróżniamy: I. ★Rodzaj (postać, sposób) czynności: [...] B. ze względu na przebieg czasowy , jego charakter i wynik: 1. ★jednokrotny [...]; 2. ★wielokrotny [...]; 14. intensywny, czynność energiczna z gruntownym i trwałym wynikiem, np. przestraszyć.
Intensivum, intensywny rodzaj, p. czasowniki I B 14.
rodzaj [...] 4. jęz. a) w zastosowaniu do rzeczowników [...]. b) w zastosowaniu do czasowników : α) «postać dokonana i niedokonana»: Kategorią, której wyrazistość morfologiczna w historii języka polskiego zarysowała się ze wzrastającą siłą, jest kategoria rodzaju czasowników. Z bardzo nielicznymi wyjątkami każdy czasownik polski jest dziś albo dokonany, albo niedokonany. β) «klasa słowotwórcza czasowników, wyodrębniona na podstawie takich właściwości znaczeniowych, jak jednokrotność i wielokrotność»: Rodzaj intensywny oznacza czynność, w której nie tylko wynik, lecz i wykonanie odznacza się znacznym stopniem natężenia, np. przerazić, przestraszyć. SZOBER. Gram. 143.
Powiązane terminy
- rodzaj czynności akkursywny
- rodzaj czynności akuratywny
- rodzaj czynności augmentatywny
- rodzaj czynności definitywny
- rodzaj czynności duratywno-definitywny
- rodzaj czynności dzielczy
- rodzaj czynności efektywny
- rodzaj czynności erektywny
- rodzaj czynności inchoatywny
- rodzaj czynności jednokrotny
- rodzaj czynności skutkowy
- rodzaj czynności trwały
- rodzaj czynności wielokrotny
- rodzaj czynności zstępujący
- rodzaj wstępujący