Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

czas teraźniejszy praesens

Język: polski
EJP 1991, 39 Definicja współczesna

Czas jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. Członem nienacechowanym w obrębie kategorii czasu jest cz. teraźniejszy (nieprzeszły), oznaczający najczęściej współczesność zdarzenia w stosunku do momentu mówienia lub in. momentu czasowego odniesienia wyznaczonego przez kontekst.

Cytaty

DE TEMPORIBUS O Czásách.

Słowá języká Włoskieg[o] máją dziesięć czásow jáko: Praesens, czás teráźniejszy [...].

Teraźniejszy czás znaczy ákcyą dopiero się dziejącą, jáko to je chante, śpiewam [ʃpiewam].

Le tems présent, czás teraźniejszy.

Bytność, istnienie oraz działanie istot, przedmiotów i rzeczy zawiera się, po ludzku mówiąc, w czasie przeszłym, teraźniejszym i przyszłym, i dlatego właściwie są tylko te trzy czasy.

Czasów przedniéjszych mamy trzy: teraźniéjszy, przeszły i przyszły, a z tych niektóre mają jeszcze drobniéjsze podziały.

Czas teraźniejszy oznacza sąd czyli zdanie obecne, przeszły upłynione, przyszły mające nastąpić.

P. Ile jest głównych czasów? O. Głównych czasów jest trzy: teraźniejszy, przeszły i przyszły. [...] Słowo jest w czasie teraźniejszym, wtedy, kiedy jego czynność wykonywa się teraz, w tej chwili.

I. — Ter - Mieć

Tryb oznajmujący

(Modo indicativo)

Czas teraźniejszy (Presente)

Tenho - mam