terminów gramatycznych online
czas teraźniejszy praesens
Czas jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. Członem nienacechowanym w obrębie kategorii czasu jest cz. teraźniejszy (nieprzeszły), oznaczający najczęściej współczesność zdarzenia w stosunku do momentu mówienia lub in. momentu czasowego odniesienia wyznaczonego przez kontekst.
Cytaty
Teraźniejszy czás znaczy ákcyą dopiero się dziejącą, jáko to je chante, śpiewam [ʃpiewam].
Le tems présent, czás teraźniejszy.
Tempora verborum. Czasy słow. Tempus praesens. Czas teraźniejszy. Tempus praeteritum imperfectum. Czas przeszły nie doskonały, czyli nie dokonany. T. praeteritum perfectum. Czas przeszły doskonały.
Tryby oznajmującégo czas térazniéjszy. I am jestem Thou art jesteś He is jest We are jesteśmy You are jesteście They are są
Czas térazniéjszy kładzie się czasem zamiast przeszłégo n.p. as she was going, he meets her, strips her, and ties her to a tree. Gdy ona szła, nadybał ją, złupił i uwiązał do drzewa. Oznaczając záś dzień abo godziny kładzie się zamiast przyszłégo n.p. I leave Paris next week wyjadę z Paryża przyszłégo tygodnia.
Czasów jest:
1) w trybie oznajmującym cztery, to jest: [czas] teraźniejszy (Praesens), np. znam; [czas] przeszły (Preteritum), np. znałem; [czas] zaprzeszły (Plusquamperfectum), np. znałem był, i [czas] przyszły (Futurum), np. będę znał albo znać będę i t. d.
TRYB OZNAJMUJĄCY
Czas teraźniejszy
znam [...].
Czas teraźniejszy, formuje się zawsze z trybu bezokolicznego, a to w pierwszej regularnej formie przez zamianę ć na m, np. znać, znam, w drugiej przez zamianę ć na ę, np. mówić, mówię, w trzeciej przez zamianę yć na ę, np. uczyć, uczę.
3cia osoba l. p. trybu rozk. formuje się zawsze z trzeciej osoby l. p. czasu teraźn. trybu oznajm. przez dodanie syllaby niech, np. zna, niech zna; mówi, niech mówi i t. d.
3cia osoba l. m. formuje się zawsze z trzeciej osoby l. m. czasu teraź. trybu oznajm. przez dodanie syllaby niech, np. znają, niech znają; ciągną, niech ciągną.
Czas terazniejszy: Sieję, siejesz, sieje; siejemy, siejecie, sieją.
Teraźniejszy, praesens.
Czasy [...] Teraźniejszy, gdy znaczy iż rzecz jest, lub co teraz się dzieje, np. jestem, znam, lezę. Przeszły, gdy wyraża bycie lub czynienie minęte: np. byłem, znałem, leżałem. Przyszły, gdy znaczy iż rzecz jaka będzie, lub co dziać się będzie: np. będę znał, mający znać.
[...] w 1szej osobie liczby pojedyńczej, Czasu teraźniejszego lub przyszłego, Trybu oznajmującego, jako znam, powiem, umiem.
Kiedy bowiem mówię do kogo: Czytam książkę, to daję mu do zrozumienia, że „czytam” w téj właśnie chwili, tj. teraz, czyli w czasie teraźniejszym.
Imiesłowy.
Współczesne.
(tworzą się z 3-éj osoby liczb. mnog. czasu teraźn. trybu oznajmującego przez dodanie końcówek: c, cy).