terminów gramatycznych online
imiesłów przymiotnikowy bierny
Imiesłów przymiotnikowy bierny mają tylko czasowniki przechodnie. Tworzony jest on za pomocą suf. -n-, -t-, -on-.
Cytaty
Imiesłów przymiotnikowy bierny tworzy się za pomocą przyrostka -ny, -na, -ne; '-ony, -'ona, -'one lub -ty, -ta, -te, nap. czytać : czyta-ny, nieść: niesi-ony, wziąć : wzię-ty...
Imiesłów przymiotnikowy bierny nazywa taki stan, o którym wiadomo, że go wywołała czyjaś czynność, np. chwalony, podarty, wezwany, oskarżony itp.
Budowa imiesłowu przymiotnikowego biernego jest bardziej skomplikowana. Przybiera on bowiem aż trzy rozmaite charakterystyczne cząstki: -ny, -ony i -ty, a podstawą może być temat czasu teraźniejszego i przeszłego. W szczegółach rzecz się tak przedstawia: 1. Czasowniki, których temat czasu przeszłego kończy się na samogłoskę a, przybierają do tegoż tematu cząstkę -ny [...]. 2. Czasowniki, których temat czasu przeszłego kończy się na samogłoskę y, i, u, ą : ę, należącą do rdzenia (a więc nie stanowiącą przyrostka), oraz na spółgłoskę r, ł, przybierają do tegoż tematu czasu przeszłego charakterystyczną cząstkę -ty [...]. 3. Czasowniki, których temat czasu przeszłego a) kończy się przyrostkiem -i, -y (które tedy nie należą do rdzenia); b) kończy się na spółgloskę (inną niż r, ł), przybierają do tematu czasu teraźniejszego charakterystyczną cząstkę -ony [...]. 4. Czasowniki, których temat czasu przeszłego zawiera przyrostek -ną-, przybierają albo cząstkę -ony do tematu czasu teraźniejszego [...], albo cząstkę -ty do podstawy, która nie jest ani tematem czsau teraźniejszego, ani tematem czasu przeszłego, ma bowiem zamiast przyrostka -ną- cząstkę -nię- [...]. Niektóre z tych czasowników mają obie formy imiesłowu biernego.