Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

wokalizacja

Hasło w cytatach: wokalizacye
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)

Cytaty

[…] Ta samogłoska i w greczyznie i łacinie jest pogłosem powstałym z wokalizacyji spółgłoski j, którá w sanskrycie jak i w starosłowiańskim języku przydaje się do temátu już bezpośrednio […].

Skłánianie IIIcie, wzorzec 5ty. Tym rzeczownikom odpowiadają w sanskrycie, w greczyźnie, w łacinie i w litewskim rzeczowniki żeńskie, zakończone na is, które to i powstało z wokalizacyji spółgłoski j […].

Takich wokalizacyj joty w i, ani też v w u, nie ma i nie było nigdy w żadnym języku; a jeżeli sanskrycka głosownia na tém urojeniu do dziś dnia prawie cała polega — to tém gorzéj dla niéj.

Wokalizacja, i, lm. e przemiana w samogłoskę.

Gdy w czasownikach rdzeń występuje z wokalizacją e, w rzeczownikach ukazuje się zwyczajnie wokalizacja o, ale ta odpowiedniość bywa burzona często w nowotworach, np. czasownikowi odpowiada stary typ rzeczowników: wy-bór, za-bór, z-bór [...] i t. d. nowemi są zaś u-biór, roz-biór [...]. Są jednak bardzo stare rzeczowniki z wokalizacją czasownikową np. po-grzeb obok grób, lot, żar < *gēr-o-, cios [...].

Wokalizacja ź l, Im D. ~cji a. ~cyj jęz. «przekształcenie się w samogłoskę»: [...] Na gruncie poszczególnych języków słowiańskich mocne jery uległy wokalizacji, czyli wymieniły się w pełne samogłoski. Słoń. Hist. 40. // SW.