of grammatical terms online
wyraz
Wyraz. Rozumiany potocznie jako najmniejsza znacząca jednostka jęz. wykazująca względną samodzielność składniową jest w rzeczywistości terminem wieloznacznym, którego definicja zależna jest od płaszczyzny jęz., dla której pojęcie "wyraz" ma być definiowane. Niezbędne jest wyróżnienie co najmniej czterech odrębnych pojęć obejmowanych tradycyjnym terminem: wyraz fonologiczny, wyraz ortograficzny, wyraz gramatyczny, wyraz słownikowy, czyli leksem, wyraz tekstowy. Jako synonimu terminu „wyraz" używa się niekiedy określenia „słowo"
Quotations
Język składa się z wyrazów, wyrazy z brzmień w mowie.
A [...] Tak samo brzmi w wyrazach: ancient, dawny, scarce, rzadki [...].
Wyraz jest to część mowy, mająca jakieś znaczenie w myśli.
Mowa nasza składa się ze zdań [...] Każde zdanie składa się z wyrazów, a każdy wyraz z głosek czyli liter, np. wyraz „matka” składa się z głosek: m, a, t, k, a. Bóg z głosek B, ó, g.
Ze wszystkich djalektów europejskich, litewski najwięcej ma w sobie wyrazów sanskryckich.
Nie mamy składanych zlepionych w mowie żywej głosek, tylko z pojedyńczych głosek składamy nasze wyrazy i w abecadle naszem pojedyncze głoski powinny to malować, te nasze uczucia i pojęcia stanowczo.
§ 38. Zasadzie akcentowania przedostatniej zgłoski wyrazu w języku polskim podlegają zarówno wyrazy pojedyńcze czyli niezłożone, np. wiedza, waga, prawda, mówny, ..., jak i złożone, np. samowiedza, równowaga, ludożerca..., ostrosłup, czworokąt, dziwoląg, ludojad.
Najgłówniejsze pojęci gramatyczne.
Każda mowa składa się z wyrazów. Niektóre wyrazy oznaczają osoby, inne zwierzęta, inne zaś rzeczy nieżywe; niektóre wyrazy powiadają o przymiotach, inne zaś, co się dzieje i t. d.
Zdania składają się ze słów czyli wyrazów.
Głosownia. (Nauka o głoskach). Mowa nasza składa się z wyrazów, które dadzą się rozłożyć na poszczególne, najmniejsze cząstki głosowe: dźwięki lub szmery. Cząstki te nazywamy głoskami.
Nie tylko rodzaj zabarwienia głosu, ale i długość przycisku odgrywa ważną rolę. Inaczej akcentujemy wyraz „daleko” w zdaniu „Do wieczora jeszcze daleko”...
Wszystkie wyrazy w naszej mowie dadzą się podzielić na dwie grupy: 1. Wyrazy samodzielne t.j. takie, które same przez się mają wyraźne znaczenie (ojciec, dom, praca, żyję, dobry, śpiewać, pięknie itd.). 2. Wyrazy niesamodzielne zaś nie mają same przez się znaczenia wyraźnego (do, od, przez, gdyż itd.).
II. Wyrazy jako całości ze względu na znaczenie (części mowy): A. Wyrazy samodzielne: 1. imiona (nomina): a) rzeczownik (substantivum), b) przymiotnik (adiectivum), c) liczebnik (numerale).