terminów gramatycznych online
wygłos
- Budowa wyrazów: Łoś II/1925
- Część druga. Rzecz o zgłoskach: Such/1849
- Część trzecia. Rzecz o słowach: Such/1849
- Deklinacja I (Nominativus singularis ...., Nominativus pluralis ... Locativus dualis): Łoś III/1927
- Dialekty języka polskiego: Nitsch/1923
- Fonetyka opisowa: Benni/1923
- Głosownia: PolTerm/1921
- Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923
- IV. Rozwój polskiej terminologii gramatycznej po Kopczyńskim: Kor/1961
- Słowniczek: Gaert/1927
- Słownik, tom X (Wyg-Ż): Dor/1958–1969
Wygłos. Pozycja syntagmatyczna na końcu ciągu fonologicznego będącego jakąś strukturą fonotaktyczną, np. końcowa część sylaby, wyrazu, morfemu [...].
Cytaty
Wygłos (Auslaut) samogłoskowy, np. stworzycielowi.
Czy trzon jest pokryty wygłosem, np. wron-a, pan-i, cegielni-a.
Gdy trzon Rzeczownika zakończony wygłosem (-a lub -i), Biernik ma końcówkę: -ę.
Położenie głosek w wyrazie. Nagłos, śródgłos, wygłos.
Nagłosem nazywamy początek wyrazu, wygłosem — koniec.
Najwybitniej występuje e w połączeniu u ̯o [...] i w wygłosie [...].
W wygłosie uległy [zgłoski] długie, z wyjątkiem jednozgłoskowych wyrazów, skróceniu.
W wygłosie uległy skróceniu wszystkie pełnogłoski, wszystko jedno przyciskowe czy nie, z wyjątkiem jednozgłoskowych.
Za przykładem Vondráka będziemy tu rozpatrywać razem przyrostki z wygłosem na o i na a, np. -ot (prasł. -otъ < -oto-) i -ota (prasł. -ota).
N. sg.
§ 17. Na gruncie polskim końcowe półgłoski znikły (Gr. I, § 45— 49); imiona, które się dawniej kończyły w mianowniku na -ъ lub -ь, teraz w wygłosie mają tylko spółgłoskę, przez co po większej części forma mianownika przedstawia czystą formę tematu (nowego, już spółgłoskowego), [...].
Wygłos, p. wyrazy I A; p. głoski.
I. Części wyrazów: A.Głosowe: głoska, ★zgłoska (sylaba): ★zamknięta (spółgłoską), np. kot-(ka) lub ★otwarta, np. ko-ta; ★nagłos (początek), ★śródgłos (środek), ★wygłos (koniec) wyrazu.
Wygłos m IV, D. -u, Ms. ~osie 1. jęz. «koniec wyrazu» [...] Bezdźwięczność lub dźwięczność wygłosu wyrazowego jest cechą fakultatywną, zależną od połączeń z wyrazami następnymi. DOR. Gram. I, 187.
Z chwilą uzyskania niepodległości i organizowania na nowo szkolnictwa polskiego przystępując do nauczania języka ojczystego językoznawcy polscy na zjeździe w roku 1921 uchwalili zrąb terminologii gramatycznej [...].
Terminologia.Głosownia [...]; akcent, przycisk, ton, nagłos, śródgłos, wygłos.