terminów gramatycznych online
temat czasu teraźniejszego
- Fleksja: PolTerm/1921, Król/1922
- Koniugacja: ŁośFl/1923
- Koniugacja (Końcowki osobowe, System koniugacyjny...Aoryst. Imperfekt ... Strona bierna. Inne formy złożone): Łoś III/1927
- Nauka o odmianie wyrazów: Szob/1923
Cytaty
Temat czasu teraźniejszego i temat czasu przeszłego.
Koniugacja [...] Tematy: Temat czasu teraźniejszego: pisz-ę, nios-ę... Od tego tematu tworzy się czas teraźniejszy, tryb rozkazujący, imiesłów współczesny.
Formy z tematem czasu teraźniejszego. 1. Czas teraźniejszy (oraz czas przyszły rodzaju dokonanego). 2. Tryb rozkazujący. 3. Imiesłów czynny współczesny.
Jeżeli zestawić formy proste [...]: my-ć, u-my-ć; my-ł, u-my-ł; u-my-wszy; my-ty, u-my-ty; myj-ąc(y); myj! myj-e, u-myj-e, łatwo spostrzec, że u podstawy ich leżą, dwa różne tematy: my- i myj-. Pierwszy z nich występuje w bezokoliczniku, imiesłowie czynnym przeszłym i uprzednim oraz imiesłowie biernym; drugi — w czasie teraźniejszym rodzaju niedokonanego (względnie czasie przyszłym rodzaju dokonanego), trybie rozkazującym i imiesłowie czynnym współczesnym. Pierwszy z nich dla krótkości nazywamy tematem czasu przeszłego, drugi tematem czasu teraźniejszego.
I. Temat czasu teraźniejszego z przyrostkiem -o-, -e- [...].
Z tych przy kładów widać, że rozkaźniki od słów z temi tematami tworzą się od tematów czasu teraźniejszego z wyjątkiem: mam — miej, chcę — chciej, gdzie rozkaźnik tworzy się od tematu bezokolicznika.