Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

sposób wskazujący

Hasło w cytatach: sposob wskazujący, wskazujący
Język: polski
Dział: Części mowy (współcześnie)
  • III. Krystalizowanie się polskiej terminologii gramatycznej w czasach Oświecenia: Kor/1961
  • Słownik: Mon/1780

Cytaty

Modi verborum, sive conjugationum formae. Sposoby, czyli Tryby. Gramatyka Polska liczy ich tylko cztery, to jest 1. Modum indicativum, Sposob wskazujący, czyli oznajmujący. 2. modum imperativum, sposob rozkazujący. 3. modum optativum, sposob żądający. 4. modum infinitivum, sposob nieograniczony, czyli bezokoliczny. Łacińska ich więcej rachuje, jako to: modum Conjunctivum, Subjunctivum, Gerundivum, Potentialem etc.

Mimo jednak tej u pewnych ludzi niechęci do rodzimego słownictwa gramatycznego torowało ono sobie powoli drogę. Nawet Monitor z 8 marca 1780 r. zamieścił jego spis z niewielkimi tylko innowacjami, jak nomen substantivum appellativum — istotnik nazowny, mianowany; interiectio — wrzeszcz, verbum frequentativum — powtórzyste, coniugatio — wiązanie, modus indicativus — wskazujący.