terminów gramatycznych online
pierwotnik
Język: polski
Cytaty
§. 8. Pochodniki (g) od rzeczowników tego wzoru. [...]
(g) Pochodnik wyraz pochodzący od piérwotnika, to jest wyrazu piérwiastkowego.
Wszystkie te jednak słów rodzaje odmieniają się wedle wzorów swoich, ustanowionych na podstawie trzeciéj osoby, liczby pojedyńczéj, rodzaju męskiego, przeszłego czasu, sposobu oznajmującego : co zowie się piérwotnikiem słów.
Pierwotniki krótkie należy uważać i odróżniać pilnie, nie brać jedne za drugie. Np. pierwotnik Noc, tworzy pochodne rzec. Noc-leg, od leho starosł. lehnąć (legnąć) i słowa Nocować prze-Noclegować dawniejsze, rzadko się używa. [....] Jazd, Jazda, Jazdo (Pierwotne źródłosłowy).
Pierwotniki te w pisowni powinniśmy prawidłowo pisać i zachowywać, nie przekręcać, ani przesadzać zmiękczaniem w pochodnych wyrazach: bo mowę nie jasną i brzydką czynią, niektórzy lubownicy przesadnego miękczenia.
Z pierwotnika bowiem Jazd, Jazda, urabiamy jinne wyrazy tegoż prawie znaczenia. Np. dodam z, będzie, z-Jazd, wy-Jazd, przy-Jazd, prze-Jazd.
Prawidła zasadnicze, co do zachowania źródłosłowów czyli pierwotników. Ulegają sporom i mylnej pisowni najczęściej nazwy miast, miasteczek [....].