terminów gramatycznych online
zaimek pytajny
Język: polski
- Cz. I. Powierzchność języka. Rozdział VII. O zaimku: Kop/1817
- Część trzecia. Rzecz o słowach: Such/1849
- Deklinacja: ŁośFl/1923
- Kilka słów o etymologii właściwej jako sprawozdanie o niniejszej pracy złożone: Trz/1865
- O zdaniu pojedyńczym: Kras/1897
- O zdaniu złożonym: Kras/1897
- Spis rzeczy: Trz/1865
- Stopniowanie przymiotników: Trz/1865
- Zaimki: Łoś III/1927
- Znaczenie i życie wyrazów: Łoś II/1925
- Źródłosłowy zaimków: Trz/1865
zaimek pytający
Cytaty
Dzieli się zaimek na rzeczowny i przymiotny. Rzeczowne są tylko dwa: ja i ty; reszta są przymiotne. Wszystkie dzielą się na: pytajne (kto?, który?, jaki?, co?), osobiste (ja, ty, on, się), ukazujące (ten, on, ów, taki), dzierżawcze (mój, twój, swój, nasz, wasz), względne (kto?, który?, co?).
Zaimki są pytajne i odpowiedne. Piérwszémi się o jakieś pojęcie zapytujemy, drugie służą do odpowiedzi i do twierdzenia; np. Kto tu jest? Ja.
Zaimki pytajne. Pytajne są następujące: kto, co? co za? czyj? czyja? czyje? który? która? które? jaki? jaka? jakie? jakowy? jakowa? jakowe?.
[Zygmunt Sawczyński] Dział VI. Zaimki osobiste, zwrotne, wskazujące (pojedyncze i złożone), pytajne, przymiotne.
K-tór-y starosłow. ko-tory-j pochodzi od zaimka pytajnego ka (§. 151) i przyrostka -tara, ju tro starosłow. u-tro zam. us-tro znaczy właściwie świt (diluculum) i pochodzi od piérw. us.
IV. Zaimki pytajne.
§. 152. 2. ki. Tę drugą postać zaimka pytajnego używamy podziśdzień niezmienną n. p. ki kaduk? ki djabeł?
§. 157. 2. który, która, które, starosłow. kotoryj, kotoryja, kotoryje. Zaimek ten jest pytajnym i względnym i różni się w téj mierze tylko akcentem. Jest on właściwie stopniem wyższym zaimka pytajnego ka i brzmiał pierwotnie ka-tara, z czego starosłow. ko-torù, a polskie k-tór(y) powstało (§. 99.).
§. 158. 3. jak-, jaka, jako (w formie określonéj: (jak-i, jak-a, jak-ie), starosłow. jakù, jaka, jako. Zaimek ten jest w języku polskim, podobnie jak poprzedzający, pytajnym i względnym, w starosłowieńskim tylko względnym. Pochodzi on od zaimka ja i przyrostka -ka, w którymeśmy wyżej żywioł zaimka pytajnego widzieli.
Rozdział VI. Źródłosłowy zaimków [...] 1. Zaimki osobiste [...] 2. Zaimek zwrotny [...] Zaimki wskazujące [...] 4. Zaimki pytajne [...] 5. Zaimki przymiotne.
Zaimki kładą się zwykle przed przymiotnikami; zaimki wskazujące pytajne i nieokreślone przed zaimkami dzierżawczemi, zaimki przed liczebnikami, liczebniki przed przymiotnikami.
[…] Zdania podrzędne (poboczne) ze względu na treść, tj. co do tego, jaki członek zdania nadrzędnego zastępują, dzielą się na podmiotowe, orzecznikowe, określające, okolicznościowe i dopełniające […]. Ze względu na formę czyli na formalne spojenie ze zdaniem nadrzędnym—zdania podrzędne dzielą się: 1) na spójnikowe, tj. spojone za pomocą spójników podrzędnych; 2) na pytajne czyli pytania zależne, tj. spojone za pomocą zaimków pytajnych (kto, co, który, jaki, czyj, ile, co za) i przysłówków pytajnych (gdzie, dokąd, skąd, kędy, kiedy, odkąd, jak długo [...]); 3) na względne, tj. spojone za pomocą zaimków i przysłówków względnych, które co do brzmienia (i pochodzenia) nie różnią się od pytajnych, (oprócz przysłówka czy), który jest tylko pytajnym).
§ 51. Zaimki pytajne (także nieokreślne a wreszcie i względne) kto, co początkowo różniły się znacznie w deklinacji [...].
W języku prasł. zaimki wskazujące, względne i pytajne tworzyły się od trzech różnych tematów, mianowicie pierwsze od tematu to-, drugie od tematu jo-, trzecie od tematu ko-, por. prasł. zaimki: *tъ, *jъ, *kъ polskie ten, jen, kto.
W BZ. jenże raz jako zaimek pytajny: jenże albo kto tego nie wie? Ex. 10, 10.