Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

słowo złożone czasownik złożony, derywowany

Język: polski
Geneza: por. ros. глаголы сложенные (Łomonosow § 265 )

Cytaty

[...] Przypadki: mnie, ciebie, tobie, sobie, siebie, używają się 1. w odpowiedziach, 2. kiedy z dobitnością mówimy i wtedy kładą się przed słowem; 3. po przyimkach, oprócz słów złożonych i rzeczowników słownych od nich pochodzących, 4. w zdaniach rozłącznych, np. przedsiębrać, przedsięwzięcie, np. komu obiecał? mnie [...].

Jak się odmieniają słowa pojedyńcze, tak téż czasują się słowa z nich złożone.

Drugi przypadek stoi [...]. 9) Wiele słów złożonych z przyimków do, na, nad, o, ob, od, po, prze, przy, u, wy, za, o, o których rządzie najlepiéj z słowników przekonać się można [...].

Te są główniejsze nágłosy, które w języku naszym wchodzą w skłád jimion i słów złożonych.

Nim przystąpim do nauki o spájaniu form omównych, zastanówmy się pierwéj, że każdá czynność, działanie, stán lub jakikolwiek objáw podmiotu, oznaczony częścią mowy nazwaną słowem, odbywá się w czasie obecnym, lub odbywáł się w czasie przeszłym, lub odbywać się będzie w czasie przyszłym. Stąd wypływá potrzeba jednolitych form słównych, oznaczających czynność, stán itd. podmiotu zachodzącą, zaszłą lub wydarzyć się mającą w tych trzech dobach czasu. Mámy zatym w mowie Jafetidów trzy formy słowa jednolite, lub złożone czyli omówne w niedostatku piérwszych, które nazywámy czasem teraźniejszym, przeszłym i przyszłym. Lecz czynność przeszłá mogła zajść w przeszłości i nie być skończoną, dokonaną, lub téż została cáłkiem skończoną i dokonaną, s tego powodu są dwie formy słowa jednolite lub omówne według ustroju każdego w szczególności języka, które nazywámy czasem przeszłym niedokonanym i czasem przeszłym dokonanym.