Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

a krótkie

Hasło w cytatach: krotkie a, krótkie a
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)

Cytaty

Aby pisał tak krotkie a,

aa sowito, gdzie się wzdłużā.

Podług tego będzie pisān

W osob. 3. l. mn. n. p. bywa-ją zam. bywa-ja-n(ti), dojeżdża-ją zam. dojeżdża-ja-n(ti) jest a krótkie czyli otwarte, bo nie jest ściągnięte ; dla tego wymawia je lud bez pochylenia ku o, a stare druki kréskują je.

Równie jest błędną sankrycká teoryjá o a-temátach, przejętá przez Boppa i jinnych niemieckich badáczy, narzuconá Porównáwczéj Gramatyce europejskich języków, a to s téj prostéj przyczyny, że w sanskryckiéj rodzinie językowéj nie masz ani jednego pierwiástku jimionowo-słównego, kończącego się na a, o, e krótkie; albowiem to spostrzeżenie nie ulegá żádnéj wątpliwości, że piérwiástki są pierwowzorami dlá ustroju i budowy temátów [...].

Skłánianie IIIcie, wzorzec 1szy. Te rzeczowniki polskie, których temát jak wszędzie kończy się na spółgłoskę, odpowiadają, dosłownie sanskryckim żeńskim na a długie, greckim na a lub e długie łacińskim i litewskim na ā krótkie […].

  1. A 1. brzmienie samogłoskowe: A jasne, otwarte, pochylone (á), długie, krótkie. 2. pierwsza głoska w abecadle, w dawnych drukach oznaczała to, co dzisiaj wyrażamy przez á.

Zresztą w czasach ostatecznej regulacji owych grup na gruncie poszczególnych języków istniały w nich już równie dobrze krótkie a jak długie, a zapewne też równie dobrze długie o jak krótkie.