Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

praepositio

Język: łaciński

Cytaty

Quid est Praepositio? Est vox, quae tanquam articulus adiungit verbo nomen, quod aliquam facti circumstantiam significat, [to jest, Praepositio bywa przekładána imionom i słowkom i onych jákąkolwiek okoliczność objaśnia].

Notandum hic etiam praepositionem prʒy comparativis additam significationem illorum imminuere.

Quibus comparativis si annectatur praepositio prʒy, significatio illorum imminuitur.

Mowa dzieli się na ośm części. I. Imie, po Łacinie Nomen, jest nazwisko jakiej rzeczy, np. Niebo. II. Zaimek, Pronomen [...] III. Słowo, Verbum [...] IV. Uczestnictwo, Participium [...] V. Przysłowie, Adverbium [...] VI. Łączenie, Conjunctio, co łączy słowa z słowami lub sens z sensem, np: chociaż, przecie, bowiem, ale. VII. Przekładanie, Praepositio, jest słowko samo nic nieznaczące, tylko w ten czas, gdy przed inszemi słowami będzie położone, jako: z, do, przydane słowom: z domu, do Kościoła. VIII. Interiekcya, Interjectio [...].

Części mowy nazywają się po polsku i po łacinie, jak następuje:

Iwsza: Wykrzyknik (Interjectio), np. ach! biada! o Boże! o Nieba! Cyt! hopsa! hejda!

IIga: Spojnik (Conjunctio) np. jeśli, że, i, gdy, i t. d.

IIIcia: Przedimek (Praepositio), np. na po, pod, w, z, i t. d.

II. Wyrazy jako całości ze względu na znaczenie (części mowy): A. Wyrazy ★samodzielne: 1. imiona (nomina): a) ★rzeczownik (substantivum), b) ★przymiotnik (adiectivum), c) ★liczebnik (numerale); [...] B. Wyrazy ★niesamodzielne: 1) ★przyimek (praepositio); 2) ★spójnik (coniunctio); 3) ★wyrazki, ★partykuły.