of grammatical terms online
praepositio
Quotations
Praepositio – przełożenie.
PRZEŁOŻENIE [...]- 3) gram. na przodku chodzące, przełożenie preposicio RN (wykl. przednia); przełożenie, przepołożenie, przekładanie, na przodku chodzące prepositio {in grammatica} R B2v; członkow przełożenie vel co przyłożony jest do imion articulare prepositivum R c8v (mg; av. articulus); członkow przełożenie, Co przyłożony jest do imion articulare prepositivum RN (k. tyt.). Zob. PRZEPOŁOŻENIE.
Praepositio quid est? Pars orationis quae praeposita aliis partibus in oratione, significationem earum aut complet, aut mutat, aut minuit.
Verba autem cum istis fere praepositionibus componuntur, quae ut significatione multum differunt, ita in verbis ab uno eodemque themate ortis miram gignunt varietatem. Praepositiones: DO, O, OB,OD, NA, NAD, PO, POD, PRZE, PRZY, ROZ, WE, W, WY, Z, ZE, ZA, U, S.
Quid est Praepositio? Est vox, quae tanquam articulus adiungit verbo nomen, quod aliquam facti circumstantiam significat, [to jest, Praepositio bywa przekładána imionom i słowkom i onych jákąkolwiek okoliczność objaśnia].
Scribere de usu Praepositionum, Pisáć o używániu Przedłogow.
KOCH. ... Z, kiedy jest prępositio, nie łączyć go z słowem, ale je rózno kłaść, jako, z izby.
Części mowy wiele są? Ośm. Ktore? Imię, Namiástek, Słowo, Przysłowie, Uczesnik, Złączenie, Przekłádánie, Wdánie.
Partes orationis quot sunt? Octo. Quae? Nomen, Pronomen, Verbum, Adverbium, Participium, Coniunctio, Praepositio, Interiectio.
Przełożenie co jest? Część mowy ktora przełożona inszym częściam w mowie známionowánie ich álbo wypełnia, álbo przemienia, álbo umniejsza.
PRaepositio quid est? Pars orationis quae praeposita aliis partibus in oratione significationem earum aut complet, aut mutat, aut minuit.
Notandum hic etiam praepositionem prʒy comparativis additam significationem illorum imminuere.
Quibus comparativis si annectatur praepositio prʒy, significatio illorum imminuitur.
PArtes orationis quot sunt? Octo. Quae? Nomen, Pronomen, Verbum, Adverbium: Participium, Conjunctio, Praepositio, Interiectio.
Części mowy wiele są? Ośm. Ktore? Imie/ Namiestnik/ Słowo/ Przysłowie: Uczestnik/ Złącz[á]nie / Przekłádánie / Wdánie.
Praepositio quid est? Pars orationis quae praeposita aliis partibus in oratione significationem earum aut complet, aut mutat, aut minuit.
Przełożenie co jest? Część mowy ktora przełożona inszym częściam w mowie známionowánie ich ábo wypełnia/ábo przemienia/ ábo umniejsza.
Praeposito jest cząstká mowy ktora się imionom i namiestnictwu przekłáda, dla większego ich okoliczności określenia, przy czym najwięcej upátrowáć trzebá z ktorym spadkiem káżda się łączy.
Co się tycze Imion znáczących ná miejscu [...] máją praepos. in w. Miástá praepos. à. Miejscá pospolite mniejsze nel.
Expositis, quae ad literarum affectiones pertinere videbantur, ad dictiones ipsas seu partes Orationis progredimur. Sunt autem ut apud Latinos, ita apud Polonos, octo: Nomen, Pronomen, Verbum, Participium, Praepositio , Adverbium, Interiectio, Coniunctio.
O Częściách Dyszkursu. [...]
Wszystek dyszkurs jest komponowány z dziewiąci części, ktore są.
Articulus, Nomen, Pronomen, Verbum, Participium, Adverbium, Praepositio, Conjunctio, Interjectio.
Artykuł, Imię, Namięstnistwo, Słowo, Uczestnictwo, Przysłowie, Prepozycya, lub Przekładánie, Konjunkcya, lub Złączánie, Interjekcya, lub Wtrącenie.
[l'Article], Le Nom, le Pronom, le Verbe, le Participe, l'Adverbe, la Préposition, la Conjonction, l'Interjection.
Słowá, łácińskiego Języká (Partes Orationis) są Ośmiorákiego rodzáju: Nomen, Pronomen, Verbum, Participium, Adverbium, Praepositio, Coniunctio, Interiectio.
Praepositiones álbo Przedkłádálne Słowká, dla tego się názywáją, ponieważ po większej części, przed Nominámi [Kł]ádzione bywáją. Te záś są trojákiego porządku. Niektore przyjmują Accusativum, jáko, Ad, do, apud, u, ante, przed [...] Ablativum przyjmują, A, ab, abs od [...]
Podział Grammatyki i Mowy. [...] P. Wiele jest rodzajow słow ktorych zażywamy w mowieniu? O. Ośm, ktore nazywamy częściami mowy. P. Ktore są te ośm części mowy? O. Imie czyli Nomen, Zaimek Pronomen, Słowo Verbum, Uczestnictwo Participium, Przekładanie Praepositio, Przysłowie Adverbium, Złączenie Conjunctio, i Wrzucenie Interjectio. Z ktorych pierwsze cztery albo się deklinują, albo koniugują.
P. Co to jest przekładanie albo Praepositio? O.Jest słowo nieodmieniające sie, ktore samo przez się nic nie znaczy, ale zawsze przed jaką częścią mowy kłaść się zwykło, nawet przed tą, ktorej jest, zkąd Przekładania nazwisko otrzymało, na, po, do, w, z [...]
Mowa dzieli się na ośm części. I. Imie, po Łacinie Nomen, jest nazwisko jakiej rzeczy, np. Niebo. II. Zaimek, Pronomen [...] III. Słowo, Verbum [...] IV. Uczestnictwo, Participium [...] V. Przysłowie, Adverbium [...] VI. Łączenie, Conjunctio, co łączy słowa z słowami lub sens z sensem, np: chociaż, przecie, bowiem, ale. VII. Przekładanie, Praepositio, jest słowko samo nic nieznaczące, tylko w ten czas, gdy przed inszemi słowami będzie położone, jako: z, do, przydane słowom: z domu, do Kościoła. VIII. Interiekcya, Interjectio [...].
Litery З. С. Т. w przekładaniach (Praepositio) wymawiają się jak po nich następujące i z niemi spajają się: съ шумомъ, z szumem [...] wymawiają шшумомъ.
Wszystkie Rossyjskie rzeczenia dzielą się na ośm części, i do nich się odnoszą, które są: Imie (Nomen), Zaimek (Pronomen), Słowo (Verbum), Uczesnictwo (Participium), Przysłowie, (Adverbium), Przekładanie (Praepositio), Łączenie (Coniunctio), Międzymiot (Interiectio).
Partes Orationis. Części składające mowę. Nomen, Imie. Pronomen, Zaimek. Verbum, Słowo. Participium, Ucześtnik, albo, Imie-słow: iż ma uczestnictwo z słowem i z Imieniem. Adverbium, Przysłowek. Praepositio, Przedimek. Interiectio, wrzeszcz albo wykrzyknik. Conjunctio, spojnik.
Praepositio quid est? Przekładanie co jest? est Vox, jest Słowo, que aliis Orationis partibus feré praeponitur, ktore przed inszemi Mowy częściami prawie położone bywa, ùt ad, jako do, pro, za, i insze.
Części mowy nazywają się po polsku i po łacinie, jak następuje:
Iwsza: Wykrzyknik (Interjectio), np. ach! biada! o Boże! o Nieba! Cyt! hopsa! hejda!
IIga: Spojnik (Conjunctio) np. jeśli, że, i, gdy, i t. d.
IIIcia: Przedimek (Praepositio), np. na po, pod, w, z, i t. d.
Praepositio. Przyimek.
Otóż słowo człowiecze, widząc, iż jestestwa i sprawy, jego znamieniem już oznaczone, są w sobie i między sobą zestawione w pewne stosunki, przyszło do mianowania wskazówek, takowe stosunki obrazujących, skąd powstają, dokąd dążą, w czém, nad czém lub pod czém znalazły swe pomieszczenie? na co przydać się mogą? I to jest piąta tworzenia doba, a ogół tych mianowań nazwiéjmy stosunnikiem, (praepositio).
Stosunnik .... Przyimek (praepositio).
II. Wyrazy jako całości ze względu na znaczenie (części mowy): A. Wyrazy ★samodzielne: 1. imiona (nomina): a) ★rzeczownik (substantivum), b) ★przymiotnik (adiectivum), c) ★liczebnik (numerale); [...] B. Wyrazy ★niesamodzielne: 1) ★przyimek (praepositio); 2) ★spójnik (coniunctio); 3) ★wyrazki, ★partykuły.