of grammatical terms online
participium
imiesłów
Quotations
Participium – uczesnik.
Quid est Participium? Est nomen verbale significans tempus, [id est, Inflectitur ut nomen, sed praeterea tempus significat, Ut Verbum. Hoc est, Participium ma pod sobą te słowá, ktore deklinują się jako nomina, á pochodzą à Verbo, i záwsze czás pewny znáczą].
Expositis, quae ad literarum affectiones pertinere videbantur, ad dictiones ipsas seu partes Orationis progredimur. Sunt autem ut apud Latinos, ita apud Polonos, octo: Nomen, Pronomen, Verbum, Participium, Praepositio, , Adverbium, Interiectio, Coniunctio.
Podział Grammatyki i Mowy. [...] P. Wiele jest rodzajow słow ktorych zażywamy w mowieniu? O. Ośm, ktore nazywamy częściami mowy. P. Ktore są te ośm części mowy? O. Imie czyli Nomen, Zaimek Pronomen, Słowo Verbum, Uczestnictwo Participium, Przekładanie Praepositio, Przysłowie Adverbium, Złączanie Conjunctio, i Wrzucenie Interjectio. Z ktorych pierwsze cztery albo się deklinują, albo koniugują.
(*) Nie sądzę tu być rzeczą potrzebną Poczynających dowcipy rożnicę między Nomen, Pronomen i Participium mieszać bardziej niżeli objaśniać; dosyć się to w przyzwoitym czasie wykona, kiedy Uczeń pojąwszy dobrze Nomen przyjdzie do dalszych części mowy. Wszakże niektórzy Grammatycy wszystkie te trzy części mowy pod jednym Imieniem zawierają, dzieląc całą mowę tylko na Imie i Słowo.
Gerundia i Participia czyli Uczestnictwa są to przydatki werbow jako od nich pochodzące.
[..] gdy przyjdziemy do tej części mowy, ktora się nazywa Participium.
P. Co jest Uczestnictwo albo Participium? O. Jest słowo pochodzące od Verbum, trzy razy jak Adjectivum przez trzy rodzaje w naszym języku mowiące się i przez spadki staczające się, jako: stojący, ca [...] malowanego, malowanej. P. Dlaczego ta Część mowy nazywa się Uczestnictwem czyli Participium.
P. Ktore Gerundia i Participia Rodzącym cieszą się spadkiem?
Wszystkie Rossyjskie rzeczenia dzielą się na ośm części, i do nich się odnoszą, które są: Imie (Nomen), Zaimek (Pronomen), Słowo (Verbum), Uczesnictwo (Participium), Przysłowie (Adverbium), Przekładanie (Praepositio), Łączenie (Coniunctio), Międzymiot (Interiectio).
Participium quid est? Uczęstnik co jest? Pars orationis declinabilis, Część mowy staczająca się, Accidentia Nominis et Verbi habens, [p]rzypadki Imienia i słowa mająca, út scri[b]ens, jako piszący, orans, modlący się.
Participium. Imiesłow.
Andraszek Edm. Kdz [Edmund] powiada. "Przy takiej obfitości języka polskiego, a niedostatku łacińskiego, udano się do jimiesłowów, które gdy nie mają przy sobie przypadku drugiego, kładą się w rodzaju nijakim, jak rzeczowniki i nabywają się jimiesłowami osobliwemi (gerundia); gdy zaś mają przy sobie przypadek drugi, są jimiesłowami zwyczajnemi (participia)".