Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

adverbium

Język: łaciński

Cytaty

O Częściách Dyszkursu. [...]

Wszystek dyszkurs jest komponowány z dziewiąci części, ktore są.

Articulus, Nomen, Pronomen, Verbum, Participium, Adverbium, Praepositio, Conjunctio, Interjectio.

Artykuł, Imię, Namięstnistwo, Słowo, Uczestnictwo, Przysłowie, Prepozycya, lub Przekładánie, Konjunkcya, lub Złączánie, Interjekcya, lub Wtrącenie.

[l'Article], Le Nom, le Pronom, le Verbe, le Participe, l'Adverbe, la Préposition, la Conjonction, l'Interjection.

Podział Grammatyki i Mowy. [...] P. Wiele jest rodzajow słow ktorych zażywamy w mowieniu? O. Ośm, ktore nazywamy częściami mowy. P. Ktore są te ośm części mowy? O. Imie czyli Nomen, Zaimek Pronomen, Słowo Verbum, Uczestnictwo Participium, Przekładanie Praepositio, Przysłowie Adverbium, Złączenie Conjunctio, i Wrzucenie Interjectio. Z ktorych pierwsze cztery albo się deklinują, albo koniugują.

P. Co jest Przysłowie [gwiazdka] po Łacinie nazwane Adverbium? [Przypis na dole strony] Może też i przy inszych słowach kłaść się Adverbium, ale że najczęściej trafia się przy werbach, dlatego im się przypisuje.

Te ostatnie cztery części mowy: Prepozycya, Adverbium, Konjunkcya i Interjekcya tym się rożnią od pierwszych czterech, że tamte albo się deklinują, albo koniugują: à te ani się deklinują, ani konjugują.

Używanie Interjekcyi ze spadkami. Kiedy znaczy jaką okoliczność, jako czasu, miejsca, lub wielość czy jakość rzeczy, zgoła się przez nie odpowiada na ktore z tych pytanie: kiedy? gdzie? dokąd? zkąd? ktorędy? wiele? jak? jest Adverbium.

P. Ktore Prepozycye i Adverbia tego spadku potrzebują?

Ce ne sont que les Adverbes, et les Prépositions, qui modifient ces tems, comme nous allons voir.

[...]

Adverbia i Praepositiones modyfikują te czasy, co w krotce obaczemy.

L'Adverbe est un mot indéclinable, qui étant joint aux autres mots et sur tout aux verbes determine leur signification. Il y en a de diverses sortes.

[...]

Adverbium jest słowo niedeklinujące się, ktore złączone z innemi słowami, á najbardziej cum verbis determinuje ich znaczenie. Są zaś wielorakiego gatunku.

Mowa dzieli się na ośm części. I. Imie, po Łacinie Nomen, jest nazwisko jakiej rzeczy, np: Niebo. II. Zaimek, Pronomen [...] III. Słowo, Verbum [...] IV. Uczestnictwo, Participium [...] V. Przysłowie, Adverbium, tak nazwane, że się przy słowie czyli przy Verbum kłaść zwykło, wyrażając jaką okoliczność, lub sposob, jakim się co dzieje, np. Długo żyje, kto dobrze żyje. VI. Łączenie, Conjunctio [...] VII. Przekładanie, Praepositio [...] VIII. Interiekcya, Interjectio [...].

Adverbium quid est? Przysłowie co jest? Pars orationis indeclinabilis. Część mowy niestaczająca się, quae Adjuncta verbo, ktora złączona z słowem, aut Nomini, albo Imieniem, aut Participio, albo z Uczestnikiem: aut alteri Adverbio, albo z inszem Przysłowiem, ejus significationem determinat, jego znaczenie kończy, ut bene studet, jak dobrze się uczy, semper diligens, zawsze pilny.

Adverbium. Przysłowek.