of grammatical terms online
spółgłoska językowa
Quotations
Spółgłoski dzielą się podług rozmaitości narzędzi, jak je organ mowy ułożył do ich wyrobienia, na cztery rodzaje: językowe, podniebieniowe, zębowe i wargowe. (…) Do pierwszego rodzaju, to jest językowych, należy najprzód spółgłoska j, która wychodzący głos gardłowy gruby y popchnięciem języka ku zębom zcieńcza czyli zmiękcza piskliwie, tudzież półgłoski l, ł, m, ń, które przez podłożenie języka ku podniebieniu brzmią głosem tępym.
Dwa są nárzędziá mówne ruchome: wargi i język; stąd wypływá główny podziáł spółgłosek na wargowe i językowe. Wargowemi są: b, p , v, f, m wszystkie zaś jinne spółgłoski są językowemi, które znowu dzielą się na podstawie nárzędzi nieruchomych, jakiemi są zęby, podniebienie i gardło [...].
[…] Nie ma w europejskich, a nástępnie w słowiańskich językach podniebiennych-chwilowych twardych, czyli piérwotnych spółgłosek, jakie się znajdują w Sanskrycie, które indyjscy gramatycy nazywali mózgowemi, a prof. Bopp językowemi […].
[…] Wszystkie te spółgłoski tak twarde, jak i odpowiedne im miękkie: d, dź; ł, l; n, ń; r, rz; s, ś; t, ć; z, ż, urabiamy językiem, i dla tego się zowią językowemi.
Według narzędzi mownych ruchomych, spółgłoski się dzielą na wargowe i językowe. […] Językowe, na podstawie narzędzi nieruchomych, w pobliżu których język działa, dzielą się na: zębowe, podniebienne i gardłowe.
Własność i odcienia spółgłosek polskich drobne.
d t językowe
Dlatego przy powstawaniu np. spółgłosek językowych zwrócić należy uwagę na położenie języka względem innych narządów jamy ustnej.