Historical dictionary
of grammatical terms online

skłonienie

Language: polski
Etymology: ros. склонение (Łomonosow § 97)

Quotations

Declinare – skłaniać, declinatio – skłonienie, staczanie.

Wymawiaią E. jak ciękie O. Co się trafia, gdy która samobrzmiąca litera przemieni się przez skłonienie (Declinatio) lub sprzężenie na E. z uderzeniem.

Skłonień w Rossyjskim języku pięć: cztery istotnych, i jedno przydatnych.

Trzeci Przykład. Skróconego skłonienia przydatnego, w którym I. przemienia się na b. we wszystkich spadkach (w Sł. nie).

Zaimki [...] Skłonienia dwa: jak poniżej. § 547. PIERWSZE Skłonienie zamyka w sobie trzy Zaimki, Я, ты, себя siebie, które skłaniają się na podobieństwo imion istotnych (substantivorum). WTORE Skłonienie zamyka w sobie resztę skłaniających się na podobieństwo Imion przydatnych (adiectivorum).

[ Первое склоненїе содержитъ въ себѣ три мѣстоименїя, я, ты, себя, которыя склоняются на подобїе именъ существительныхъ. Łomonosow, 1757, § 429. Второе склоненїе содержитъ въ себѣ протчїя мѣстоименїя, склоняемыя на подобїе именъ прилагательныхъ.Łomonosow, 1757, § 430. ]

[...] Pozostaje nám teráz ze względów pedagogiczno-dydaktycznych podać liczbę skłonień polskiego skłánianiá rzeczowników, które dzielim po staremu na 3 skłonieniá według trzech rodzajów gramatycznych, s których lsze i 2gie rozkłádámy na 3 wzorce, 3cie zaś na 6 wzorców, w ogóle na 12 wzorców czyli oddziałów , któreby, jeżeliby się tak podobało, można nazwać skłonieniami czyli deklinacyjami [...].

Deklinacyją czyli spadkowaniem istotników nazywamy jednostajność odmiany w wielkiéj ich liczbie. W języku polskim, ze względu na trzy rodzaje istotników trzyformy (skłonienia): piérwsza dla istotników rodzaju męzkiego, druga dla żeńskiego, a trzecia dla nijakiego.